يگانگى ياد مى‌كنى پشت مى‌كنند و از تو روى بر مى‌گردانند.

3- تو نمى‌توانى صداى خود را به گوش مردگان برسانى، و نه سخنت را به گوش كران هنگامى كه روى بر مى‌گردانند، و (نيز) نمى‌توانى نابينايان را از گمراهيشان هدايت كنى، تو فقط سخنت را به گوش مى‌رسانى كه ايمان به آيات مى‌آورند و در برابر حق تسليمند.

4- ما براى مردم در اين قرآن از هرگونه مثال و مطلبى بيان كرديم، و اگر آيه‌اى براى آنها بياورى كافران مى‌گويند شما اهل باطل هستيد (و اينها سحر و جاده است) اين‌گونه خداوند بر دل‌هاى كسانى كه آگاهى ندارند مهر مى‌نهد.

5- آنها گفتند: قلب‌هاى ما در پوشش‌هايى قرار گرفته، و گوش‌هاى ما سنگين است، و ميان ما و تو حجابى وجود دارد، حالا كه چنين است براى خود عمل كن ما هم براى خود عمل مى‌كنيم!

تفسير و جمع‌بندى‌

مرده‌هاى متحرك!

در شأن نزول‌ نخستين آيه‌ مورد بحث چنين آمده است كه گروهى از سران مشركان قريش مانند «ابوسفيان» و «وليد بن مغيره» و «ابوجهل» و جمعى ديگر خدمت رسول خدا آمدند و به سخنان او گوش فرا دادند، سپس رو به «نضر بن حارث» كه در جمع آنها حضار بود كردند (نضر بن حارث مرد تاجرى بود كه به ايران سفر مى‌كرد و از داستان‌هاى قديم ايرانيان اطلاع فراوان داشت) و گفتند:

محمد صلى الله عليه و آله و سلم چه مى‌گويد: گفت: من نمى‌دانم چه مى‌گويد، ولى مى‌بينم لب‌هاى خود را تكان مى‌دهد، و همان افسانه‌هاى پيشينيان را كه من براى شما بازگو مى‌كردم بيان مى‌كند، سپس ابوسفيان گفت: من بعضى از سخنان او را حق نمى‌بينم، ابوجهل گفت: ابدا