نام کتاب : خدمات متقابل اسلام و ایران نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 128
قبلا شرح دادیم که یکی از علل شکست ایرانیان با آنهمه نیرو و قدرت و
عظمت ، ناراضی بودن مردم ایران از حکومت و آیینشان بود ، مردم ایران از
آنها به ستوه آمده بودند و آمادگی کامل داشتند برای اینکه مأمنی بیابند و
اگر بانگ عدالت و حقیقتی بشنوند به سوی آن بشتابند ، گرایش فوق العاده
ایرانیان به مزدک نیز علتی جز نارضایی نداشت . قبلا نیز اشاره کردیم که
وضع زردشتی گری در ایران آنچنان دچار فساد و انحراف و مورد بی علاقگی
مردم شده بود که فرضا اسلام به ایران نیامده بود ، مسیحیت ایران را تسخیر
میکرد .
باز براوان ازدوزی مستشرق هلندی چنین نقل میکند :
در نیمه اول قرن هفتم میلادی ، همه چیز جریان عادی خود را در روم شرقی و
کشور شاهنشاهی ایران طی میکرد این دو مملکت برای تصرف آسیای غربی همیشه
با هم در نزاع بودند ، از حیث ظاهر در راه رشد و ترقی و آبادی سیر
میکردند ، مبالغ معتنابهی مالیات عاید خزانه سلاطین این دو کشور میشد و
کر و فر تجمل و تنعم پایتختهای هر دو مملکت ضرب المثل بود . بار کمرشکن
استبداد بر پشت هر دو کشور سنگینی میکرد . تاریخ دودمان سلاطین هر دو
مملکت مشحون است از یک سلسله فجایع هولناک و زجر و آزار خلائق . و این
رفتار ظالمانه دولتها مولود نفاق و شقاق مردم در مسائل مذهبی بود . در
این اثنا ناگهان از میان صحاری غیر معروف ، قومی جدید در صحنه جهان پدید
آمد ، قبائلی بیشمار که تا آن تاریخ پراکنده و متفرق و اکثر اوقات با هم
در نبرد بودند نخستین بار در آن هنگام به هم پیوستند و قوم متحد و متفق
جدید را به وجود آوردند ، قومی که علاقه شدید به آزادی خود داشت ، لباس
ساده میپوشید و غذای ساده میخورد ،
نام کتاب : خدمات متقابل اسلام و ایران نویسنده : مطهری، مرتضی جلد : 1 صفحه : 128