اين را نيز مى‌دانيم ساره مادر اسحاق است و ابراهيم قبلا از هاجر(همان كنيزى كه به همسرى انتخاب كرده بود)صاحب پسرى به نام اسماعيل شده بود.(ج 100/11-101.)

قَنوط:(فصلت49/.)[**]

صيغۀ مبالغه است به معنى«بسيار نااميد »و آيۀ مورد بحث ترسيمى از انسانهاى ضعيف و بى‌ايمان است و تجسمى زنده و آشكار از اين افراد كوتاه‌فكر و كم‌ظرفيت ، مى‌فرمايد:«انسان هرگز از تقاضاى نيكى(و نعمت)خسته نمى‌شود و هرگاه شر و بدى به او رسد مأيوس و نوميد مى‌گردد»فَيَؤُسٌ قَنُوطٌفصلت49/.

آيۀ مذكور مى‌گويد:هرگز تنور حرص انسان از گرمى نمى‌افتد،هرچه بيشتر پيدا مى‌كند باز بيشتر مى‌خواهد و هرچه به او بدهند باز سير نمى‌شود،امّا اگر دنيا به او پشت كند و نعمتهاى او زائل شود و شر و بدى و تنگدستى و فقر دامن او را بگيرد،بكلى مأيوس و نوميد مى‌شود.

در اين كه«يئوس»و«قَنوط»به يك معنى است،يعنى انسان نوميد،يا دو معنى مختلف دارد؟و تفاوت ميان اين دو چيست؟در ميان مفسران گفتگوست:بعضى هر دو را به يك معنى(براى تأكيد)دانسته‌اند[1]؛ولى بعضى«يئوس»را از مادّۀ«يأس»به معنى وجود نوميدى در درون قلب،و«قنوط»را به معنى ظاهر ساختن آن در چهره و در عمل دانسته‌اند[2].

مرحوم طبرسى در مجمع البيان در ميان اين دو چنين فرق گذاشته كه يأس،نوميدى از

[*]وَ امْرَأَتُهُ قٰائِمَةٌ فَضَحِكَتْ فَبَشَّرْنٰاهٰا بِإِسْحٰاقَ ...هود71/.

[**]لاٰ يَسْأَمُ الْإِنْسٰانُ مِنْ دُعٰاءِ الْخَيْرِ وَ إِنْ مَسَّهُ الشَّرُّ فَيَؤُسٌ قَنُوطٌ.فصلت49/.

[1] الميزان،ج 426/17،ذيل آيه.

[2] فخر رازى در تفسير كبير،ج 137/27 و تفسير روح المعانى،ج 4/25.

• ترجمه نوع 1
• ترجمه نوع 2
• ترجمه نوع 3