نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 579
آيۀ
فوق مىگويد ارادۀ خداوند بر همه چيز حكومت مىكند،مثلا اگر نعمتى را از كسى
سلب كند و يا نعمتى را به كسى ارزانى دارد هيچ منبع قدرتى در جهان نيست كه بتواند
آن را دگرگون سازد.(ج 175/5،ج 368/26.)
اسم مفعول به معنى«قدرت داده شده»و آنچه در تحت قدرت و در خور
توانايى است و به امرى حتمى نيز اطلاق مىشود.
آيۀ مورد بحث در ادامۀ داستان ازدواج پيامبر اكرم(ص)با
زينب( دخترعمۀ خود)پس از متاركه با زيد بن حارثه(بردۀ آزادشدۀ
پيامبر ص)نازل شده است كه ما شرح مفصل آن را در جاى خود آوردهايم.
به هر حال اين آيه مىگويد:«هيچگونه جرمى بر پيامبر در آنچه خدا
بر او واجب كرده است نيست،اين سنت الهى در مورد كسانى كه پيش از اين بودهاند نيز
جارى بوده است و فرمان خدا روى حساب و برنامۀ دقيقى است»وَ كٰانَ أَمْرُ اللّٰهِ
قَدَراً مَقْدُوراًاحزاب38/.
تعبير به«قدرا مقدورا»ممكن است اشاره به حتمى بودن فرمان الهى باشد
و ممكن است ناظر به رعايت حكمت و مصلحت در آن باشد،امّا مناسبتر با مورد آيه اين
است كه هر دو معنى از آن اراده شود،يعنى فرمان خدا هم روى حساب است و هم بىچونوچرا
لازمالاجرا است.
جالب اين كه در تواريخ مىخوانيم:پيامبر اسلام(ص)در مورد ازدواج با
زينب آنچنان دعوت عامى براى صرف غذا از مردم به عمل آورد كه در مورد هيچيك از
همسرانش سابقه نداشت[1].
گويا با اين كار مىخواست نشان دهد كه بههيچوجه مرعوب سنّتهاى
خرافى محيط نيست،بلكه به اجراى اين دستور الهى افتخار مىكند،بعلاوه در نظر داشت
كه از اين راه