نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 39
برنامههاى
اسلامى به خاطر مردم و براى حفظ منافع آنها قرار داده شده و بههيچوجه هدف ديگرى
در كار نبوده،بلكه-همانطور كه گفته شد-همۀ آنها به خاطر مصالح قابل توجهى
تشريع شده و هيچگونه سختگيرى در كار نبوده است.خداوند مىخواهد با اين دستورها هم
طهارت معنوى و هم جسمانى براى مردم فراهم شود.
در همين آيه به اين جمله برخورد مىكنيم كه مىگويد:
...وَ إِنْ كُنْتُمْ
جُنُباً فَاطَّهَّرُوا...«...و اگر جنب باشيد غسل
كنيد...»مائده6/.
روشن است كه مراد از جملۀ«فَاطَّهَّرُوا»شستن تمام بدن مىباشد،زيرا
اگر شستن عضو خاصى لازم بود مىبايست نام آن برده شود،بنابراين هنگامى كه مىگويد
خود را شستشو دهيد،مفهومش شستشوى تمام بدن است،نظير اين در سورۀ نساء
آيۀ 43 نيز آمده است كه مىگويد:حَتَّىٰ تَغْتَسِلُوا.(ج
288/4 و 294-295.)
به معنى چيزى است كه هم پاك است و هم پاككننده،و موضوع آيۀ
مورد بحث دربارۀ شراب مخصوص بهشتى است كه آن نيز پاككننده و حياتبخش است،به
اين ترتيب اين شراب،جسم و روح انسان را از هرگونه آلودگى و ناپاكى پاك مىكند و آنچنان
روحانيت و نورانيت و نشاط به او مىبخشد كه وصفش در هيچ عبارتى نمىگنجد،حتى در
حديثى از امام صادق(ع)نقل شده است:يطهرهم عن كل شىء سوى اللّه.«قلب و جان آنها را
از همه چيز جز خداوند پاك مىكند»[1].
پردههاى غفلت را مىدرد،حجابها را از بين مىبرد و انسان را
شايستۀ حضور دائم در جوار قرب خدا مىكند،نشئۀ اين شراب طهور از هر
نعمتى برتر و از هر موهبتى بالاتر است.
تعبير به«طهور»در قرآن مجيد فقط در دو مورد آمده است،يكى در همين
آيه،و ديگرى در آيۀ 48 سورۀ فرقان(در مورد باران)،آنجا كه مىگويد:...وَ أَنْزَلْنٰا مِنَ
السَّمٰاءِ مٰاءً
[*]...وَ
سَقٰاهُمْ رَبُّهُمْ شَرٰاباً طَهُوراً.«...و پروردگارشان شراب
طهور به آنها مىنوشاند»انسان21/.