پيرامون«حروف مقطعه»در جاى خود بحث كافى كردهايم،ولى در اين جا لازم
مىدانيم اين مطلب را اضافه كنيم كه ممكن است همه يا حدّ اقل قسمتى از اين حروف
مقطعه،داراى معانى و مفاهيم خاصى باشد،درست همانند يك كلمه كه محتوايى در بر دارد.
در بسيارى از روايات و كلمات مفسران در آغاز سورۀ
طٰهٰ(آيۀ مورد بحث)و سورۀ يس به چنين مطلبى برخورد مىكنيم
كه:«طه»به معنى يا رجل(اى مرد)است و در اشعار عرب نيز گاهى به همين مفهوم برخورد
مىكنيم،ولى اين موضوع جالب توجه است كه در حديثى از امام صادق(ع)مىخوانيم«طه»از
اسامى پيامبر(ص)است و معنى آن:يا طالب الحق،الهادى اليه.يعنى«اى كسى كه طالب حقى و
هدايتكننده بهسوى آنى».
از اين حديث چنين بر مىآيد كه«طه»مركب از دو حرف رمزى
است«طا»اشاره به «طالب الحق»و«ها»اشاره به«هادى اليه»مىباشد.مىدانيم استفاده از
حروف رمزى و علايم اختصارى در زمان گذشته و حال،فراوان بوده است،مخصوصا در عصر ما
بسيار مورد استفاده است.
آخرين سخن در اين زمينه اين كه كلمۀ«طه»مانند«يس»براثر گذشت
زمان،تدريجا به صورت«اسم خاص»براى پيامبر اسلام(ص)درآمده است تا آنجا كه آل
پيامبر(ص)را نيز«آل طه»مىگويند و از حضرت مهدى(ع)در دعاى ندبه«يا ابن طه»تعبير
شده است.
(ج 156/13 تا 158.)
[*]طه ،مٰا أَنْزَلْنٰا
عَلَيْكَ الْقُرْآنَ لِتَشْقىٰ .«طه،ما قرآن را بر تو نازل نكرديم كه
خود را به زحمتبيفكنى»طه1/ و 2.
نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 37