نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 261
بنابراين
جملۀ لَتَعُودُنَّ فى مِلَّتِنا(در آيۀ مورد بحث)مفهومش اين است كه
شما بايد دگرگون شويد،آيين خود را رها كرده و آيين ما را بپذيريد.اين معنى را
استاد علاّمه طباطبايى در الميزان انتخاب كردهاند،ولى مراجعه به آياتى
مانند...كُلَّمٰا
أَرٰادُوا أَنْ يَخْرُجُوا مِنْهٰا أُعِيدُوا فِيهٰا...«و
هرچه كوشند و خواهند كه از آن آتش بيرون آيند(فرشتگان عذاب)به دوزخ
برگردانندشان»(سجده20/)و بعضى ديگر از آيات قرآن نشان مىدهد كه«عود»حتى زمانى كه
با كلمۀ فى متعدى مىشود به معنى بازگشت است.
كلمۀ«عائدون»از مادّۀ«عود»و به معنى«بازگردندگان »است
كه در آيۀ 15 سورۀ دخان[*]به كار
رفته،آنجا كه مىگويد:«ما كمى عذاب را از شما بر طرف مىسازيم (ولى عبرت نمىگيريد)و
بار ديگر به كارهاى خود بازمىگرديد ».(ج 301/10، ج 160/21.)
به معنى«بازگشت»و در آيۀ مورد بحث منظور بازگشت رسول
اكرم(ص)از مدينه به مكّه است.
هنگامى كه پيامبر(ص)به قصد هجرت از مكّه بهسوى مدينه مىآمد به
سرزمين جحفه كه فاصلۀ چندان زيادى از مكه ندارد رسيد.به ياد
موطنش«مكه»افتاد،شهرى كه حرام امن خداست و خانۀ كعبه كه قلب و جان پيامبر با
آن پيوند ناگسستنى داشت در آنجاست.آثار اين شوق كه با تأثر و اندوه آميخته بود در
چهرۀ مباركش نمايان گشت،در اين جا پيك وحى خدا جبرئيل نازل شد و پرسيد آيا
براستى به شهر و زادگاهت اشتياق دارى؟پيامبر فرمود:
آرى،جبرئيل عرض كرد:خداوند اين پيام را براى تو فرستاده:
«آنكس كه اين قرآن را بر تو فرض كرده است تو را به سرزمين اصليت
بازمىگرداند...»[1]قصص85/.