دلالت دارد بر نهايت قرب در حضور ذهنى.و نخست در قربهاى مكانى كه
مخصوص به اجسام است استعمال مىشده،سپس با توسعهاى كه در آن پديد آمده در قربهاى
زمانى بهكاررفتهاست و بعد با توسعه بيشترى كه در آن راه يافته،در مطلق قرب و
حضور اعم از مكانى و زمانى و مادى و معنوى استعمال شده و در قرآن مجيد هم در موارد
مختلف بهكاررفتهاست ،از جمله...أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ...«...پاداش
آنها نزد پروردگارشان مسلم است...»بقره62/.
..عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرٰامِ...«در
مسجد الحرام(با كفار نجنگيد تا آنها با شما بجنگند)» بقره191/.
اين تحريم،مكه و آنچه حريم است براى مسجد،در بر مىگيرد.
...خُذُوا زِينَتَكُمْ عِنْدَ كُلِّ مَسْجِدٍ...«...در
هر نمازى زينت خود را به تن كنيد...» اعراف31/.
و نيز:مٰا عِنْدَكُمْ يَنْفَدُ...كه
ترجمۀ آن در ذيل پانوشت آمده است.(به نقل از تبيين اللغات لتبيان الآيات)
جمع«عنُق»به معنى«گردن»كه در آيۀ 29 سورۀ اسراء آمده
است[***]و در
عربى
[*]مٰا
عِنْدَكُمْ يَنْفَدُ...«آنچه نزد شماست همه نابود خواهد شد و سپرى مىشود(و
آنچه نزد خداستباقى خواهد بود)»نحل96/.
[**]إِنْ
نَشَأْ نُنَزِّلْ عَلَيْهِمْ مِنَ السَّمٰاءِ آيَةً فَظَلَّتْ
أَعْنٰاقُهُمْ لَهٰا خٰاضِعِينَ«اگر ما اراده كنيم از
آسمان برآنها آيهاى نازل مىكنيم كه گردنهاى شدن در برابر آن خاضع
شود»شعراء4/.
[***]وَ لاٰ
تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلىٰ عُنُقِكَ...«هرگز دستت را بر گردنت
زنجير مكن(و ترك انفاق وبخشش منما)...»اسراء29/.
نام کتاب : شرح و تفسیر لغات قرآن بر اساس تفسیر نمونه نویسنده : شریعتمداری، جعفر جلد : 3 صفحه : 257