نام کتاب : تقريرات فلسفه امام خمينى قدس سره نویسنده : الخميني، السيد روح الله جلد : 2 صفحه : 122
صفات كماليه حق اعتبارى نيستند
اما در مورد اوصاف كماليه، مثل علم و قدرت سؤال مىكنيم: آيا اعتبارى مىباشند يا واقعيت دارند؟
اگر اعتبارى باشند، منشأ آثار نخواهند بود و حال آنكه ما مىبينيم علم و حيات منشأ آثارند پس حقيقت دارند و بنا بر اصالة الوجود نمىتواند واقعيات متحققه غير از وجود، چيز ديگرى باشد؛ زيرا ماهيات اعتبارى است و مفاهيم همچنان كه گفتيم از افراد حقيقيه خارجيه منتزع مىباشند و حال عدم هم كه معلوم است، پس خارجيات و متن و حاقّ اعيان غير از وجود چيزى نيست و تمام كمالات، جهات وجودى بوده و همه نقايص جهات عدمى مىباشند. پس چون كمالات حقه خارجيه- نه مفاهيم اعتباريه- وجود است و ذات حضرت حق هم صرف الوجود است، بنا بر اين كمالات خارجيه كه در خارج وجود است عين ذات حضرت حق خواهد بود و چون وجود متحقق و اصيل است و صفات كماليه هم وجود است، پس مرتبه ذات احديت عين اين صفات كماليه خارجيه بوده و حق در مرتبه ذات مستحق حمل اوصاف كماليه است.
نمىتوان گفت اين اوصاف كماليه از حق در مرتبه ذات سلب مىشوند و حق در مرتبه ذات مستحق حمل اين اوصاف نيست، چرا كه سلب الشىء عن نفسه لازم مىآيد، منتها مفاهيم متعدده كماليه بر اين حقيقت كامله فوق الكمال و تامه فوق التمام حمل مىشود با اينكه در غايت بساطت است و وجه آن سابقاً گذشت كه گفتيم: چون علم عبارت از انكشاف اشياء نزد عالم است و اشياء نزد صرف الوجود منكشف است، عقل از صرف الوجود مفهوم علم را انتزاع مىنمايد و مصداق علم عين ذات اوست.
برهان بر عينيت صفات كماليه با ذات حق
حاجى برهان ديگرى بر اينكه دو شعبه صفات حقيقيه- محضه و ذات الاضافه- عين ذات مىباشند اقامه مىفرمايد و آن اينكه: اگر مرتبه ذات خالى از اين صفات
نام کتاب : تقريرات فلسفه امام خمينى قدس سره نویسنده : الخميني، السيد روح الله جلد : 2 صفحه : 122