نام کتاب : تقريرات فلسفه امام خمينى قدس سره نویسنده : الخميني، السيد روح الله جلد : 2 صفحه : 115
بيان صفات ذات و صفات زايد بر ذات
صفات سلبيه عين ذات نيستند
قبلًا گفتيم آن قسم از اقسام اربعه صفات كه سلبى است و معناى عدمى دارد، نمىتواند عين ذات حضرت حق باشد؛ زيرا اگر معناى عدمى يا سلبى جزء ذات او باشد، حتماً در ذات جهت عدمى پيدا مىشود در صورتى كه واجب الوجود من جميع الجهات كامل بوده و وجود شديد غير محدود و غير متناهى است.
و اما مفاهيم هم با تكثرى كه دارند عين ذات نبوده، بلكه يك هويت بسيطه مطلق و صرف الوجود هست بدون اينكه حيثيات متخالفه متكثره در او باشد؛ زيرا بنا بر اصالة الوجود در دار تحقق بيش از اين حقيقت صرفه نيست، و هر چه هست از كمالات وجود است و الوجود كل الكمال و الكمال كل الوجود.
و بعبارة اخرى: الكمال كله الوجود و الوجود كله الكمال و چون ما هو المتحقق فى الخارج صرف الوجود است، عقل به اين اعتبار صفت «انّه موجود» را انتزاع مىنمايد و چون علم عبارت از انكشاف اشياء نزد عالم بوده و اين هويت به همان حقيقت صرفه خويش، اشياء نزد او منكشف است پس اين هويت كل العلم است و همچنين عقل از آن حقيقت صرفه به اعتبار هويت متحقق در خارج آن، «انّه ثابت» و «انّه حىّ» را انتزاع مىكند و مفاهيم كماليه بكثرتها و بحيثياتها المختلفة براى او ثابت مىباشند.
البته ثبوت مفاهيم كماليه براى آن حقيقت صرفه به گونهاى نيست كه زايد بر ذات او باشند و لكن ثبوت آنها براى او به نحو تعارف نيست، بلكه به نحو حقيقت است به
نام کتاب : تقريرات فلسفه امام خمينى قدس سره نویسنده : الخميني، السيد روح الله جلد : 2 صفحه : 115