responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : شرح چهل حديث( اربعين حديث) نویسنده : الخميني، السيد روح الله    جلد : 1  صفحه : 419

فعن الصادق، عليه السّلام: «اللّه نور السّموات و الأرض» قال: كذلك اللّه عزّ و جلّ. «مثل نوره» قال: محمّد، صلّى اللّه عليه و آله. «كمشكوة» قال: صدر محمّد، صلّى اللّه عليه و آله. «فيها مصباح» قال: فيه نور العلم يعنى النّبوّة.

«المصباح في زجاجة» قال: علم رسول اللّه صدر إلى قلب علىّ ... الحديث [1] و عن الباقر، عليه السّلام، أنّه يقول: أنا هادى السّماوات و الأرض. مثل العلم الّذى أعطيته- و هو النّور الّذى يهتدى به- مثل المشكوة فيها المصباح فالمشكوة قلب محمّد، صلّى اللّه عليه و آله، و المصباح نوره الّذى فيه العلم. [2] و في رواية قال: فالمؤمن ينقلب في خمسة من النّور: مدخله نور، و مخرجه نور، و علمه نور، و كلامه نور، و مصيره إلى الجنّة يوم القيامة نور. [3] و در حديث معروف وارد است: العلم نور يقذفه اللّه في قلب من يشاء [4] و از براى اين نور مراتبى است به حسب مراتب ايمان و علم اهل آنها. و بايد دانست كه اين نور حقيقى كه در قلوب اهل ايمان و علم است چون از انوار عالم آخرت است، در آن عالم به مقتضاى فعاليت نفس ظهور به نورانيت حسيه نمايد، و همين نور است كه صراط را روشن نمايد. و يك دسته نورشان مثل نور شمس، و ديگرى مثل نور قمر، تا برسد به آنكه فقط نورش جلو پايش را روشن نمايد.

اكنون كه معلوم شد كه علم نور است و ظهور، بحقيقت بدون شائبه مجاز، منتها ما بيچارگان كه در حجاب ظلمانى طبيعت و در ليل مظلم عالم ملك هستيم، از شمس حقيقى علم و نور روز افزون دانش و بينش محجوبيم، و گمان مى‌كنيم اين‌ها مبنى بر مثل است و مبتنى بر مجاز و استعارت و تخمين و تعبير است. آرى، تا در خواب حيات عاريت هستيم و سكر طبيعت در سر ماست و حقيقت را از مجاز نشناسيم، به حسب انظار مجازيه ما مجاز نمايد، و در حقيقت در عالم مجاز حقيقت به صورت مجاز درآيد- النّاس نيام إذا ماتوا انتبهوا. [1] پس از آنكه چشم گشوديم، مى‌بينيم كه همان طور كه نور شمس و قمر روشن و روشنى بخش است، نور عالم نيز چنين است. در اين عالم به نور علمش روشن كند قلوب مظلمه را و حيات بخشد به مردگان جهل و نادانى، و در آن عالم نيز نورش محيط و شفاعت كند به واسطه آن اين حديث شريف در ضمن حديث عنوان بصرى است كه حديث طويلى است و در حاشيه «منية المريد» شهيد سعيد كه ملحق به روض الجنان چاپ شده است عين حديث به تمامت مرقوم است. (منه عفى عنه).


[1] «از حضرت صادق (ع) در تفسير آيه «نور» نقل شده است: «اللّه نور السموات و الأرض» پس خداوند عزّ و جل همين گونه است. و مراد از مثل نوره محمد (ص) است و مراد از كمشكوة سينه محمّد (ص) است. و مراد از فيها مصباح آن است كه در سينه او نور دانش، يعنى نبوت، است. و مراد از المصباح في زجاجة علم پيامبر است كه در سينه على (ع) جاى گرفت.» حديث ادامه دارد. التوحيد، ص 157، «باب تفسير آية النور»، حديث 3.

[2] «و از امام باقر (ع) نقل شده است كه فرمود: «من راهنماى آسمان‌ها و زمينم» دانشى كه به من عطا شده، و آن نورى است كه ثمره آن هدايت است، همچون چراغدانى است كه در آن فتيله‌اى است. پس مراد از «مشكوة» محمد است، درود خدا بر او باد، و مراد از «مصباح» نور اوست كه دانش در آن است.» روضه كافى، ج 8، ص 380، باب «تفسير آيات من القرآن»، حديث 574.

[3] «و در روايتى فرمود: «پس مؤمن در پنج نور مى‌گردد: درآمد نگاه او نور است، و بيرون شد او نور است، و دانشش نور است، و گفتارش نور است، و در روز باز پسين گذرگاهش به سوى بهشت نيز نور است.» برهان، ج 3، ص 135.

[4] حديث 23، پاورقى 14. اين حديث شريف در ضمن حديث عنوان بصرى است كه حديث طويلى است و در حاشيه «منية المريد» شهيد سعيد كه ملحق به روض الجنان چاپ شده است عين حديث به تمامت مرقوم است. (منه عفى عنه).

______________________________

[1] حديث 23، پاورقى 16.

نام کتاب : شرح چهل حديث( اربعين حديث) نویسنده : الخميني، السيد روح الله    جلد : 1  صفحه : 419
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست