که در سایر ادیان دیده می‌شود مبرّاست.

از قضا ایرانیان قدیم نیز به حسن اخلاق مشهور و معروف بوده‌اند. هرودوت، مورخ معروف یونانی که در حدود قرن چهارم و پنجم پیش از میلاد مسیح می‌زیسته و از نزدیک ناظر اوضاع و احوال ایرانیان بوده، با آن که در آن اوقات روابط سیاسی ایران و یونان به واسطه بروز یک سلسله جنگها تیره بوده و ایران خصم یونان به شمار می‌آمده، در باب ایرانیان و ارزشی که برای مقام ارجمند اخلاق قائلند می‌گوید:

ایرانیان در هر کسی که صفات نیک می‌یابند به دیده احترام می‌نگرند، هرچند که دشمنشان باشد. کوروش می‌گوید : ایرانیان صفات نیک خود را با تمام ثروت شام و آشور برابر نمی‌کنند.

از همه مهمتر و بالاتر شهادت وجود مقدس رسول اکرم صلّی الله علیه و آله و سلّم است به پاک فطرتی ایرانیان، آنجا که می‌فرماید: لَوْ کانَ الْعِلْمُ مَنوطآ بِالثُّرَیا لَنالَهُ أیدی رِجالٍ مِنْ فارِسَ[1] و بعدها تاریخ گواه این گفتار شد. ایرانیان بیش از سایر ملل از دیانت مقدسه اسلام استقبال کردند و آن را با جان و دل پذیرفتند، هیچ ملتی ـ حتی خود اعراب ـ به این اندازه استقبال نکردند. غالب تألیفات و تصنیفات مفیدی که در رشته‌های مختلف علوم اسلامی شده، از ادبیات نثر و نظم، فقه، حدیث، کلام، منطق، فلسفه، به وسیله رجال دانشمند و متدین ایرانی اسلامی شده. مخصوصا ایرانیان از ابتدا به اخلاص و ارادت نسبت به خاندان پیغمبر صلّی الله علیه و آله و آل علی علیه‌السلام معروف بوده‌اند. امروز

[1] . بحارالانوار، ج 1 / ص 195.