نام کتاب : ترجمه قانون در طب نویسنده : ابن سينا جلد : 1 صفحه : 420
ناحيه مچ) چون استخوانى واحد سخت به هم چسبيده و در آن بين گودى فراخ
مشتركى ايجاد گرديده كه بيشتر آن در زند زيرين قرار دارد و آنچه از استخوان هر دو
زند از گودى بيرون افتاده به شكل سطحى صيقلى و گوژى باقى مانده تا از رسيدن
آسيبها مصون ماند [1] و در عقب گودى زند زيرين برآمدگى
متمايل به طول خارج مىگردد كه به زودى درباره فايده آن سخن مىگوييم [2].
فصل بيست و يكم: تشريح مچ
مچ دست [3]
از استخوانهاى زيادى تركيب يافته است تا در صورت وقوع آسيب، همه مچ را درگير
ننمايد. تعداد استخوانهاى مچ هفت عدد (اصلى) و يك استخوان اضافه مىباشد، هفت
استخوان اصلى در دو رديف در كنار هم قرار دارند، سه استخوان در رديف بعد از ساعد
چيده شده، زيرا اين رديف مىبايد باريكتر باشد و چهار استخوان ديگر در رديف دوم
قرار گرفتهاند، زيرا پس از آن استخوان كف و انگشتان مىباشند لذا اين رديف بايد
عريضتر باشد.
استخوانهاى سه گانه رديف اول، پلكانى چيده شده و سرهاى به طرف ساعد
آن باريكتر و بسيار منسجم و به هم چسبيده مىباشند و سرهاى به طرف رديف دوم
پهنتر و از انسجام و چسبيدگى كمترى برخوردار مىباشند.
استخوان هشتم (اضافى) در به وجود آوردن دو رديف استخوانهاى مچ نقشى
ندارد، بلكه براى حفاظت از عبور عصبى به كف دست آفريده شده است. [4]
[1] آملى گويد: برآمدگى انتهاى زند رويين برابر انگشت شست را
«كوع» نامند و برآمدگى برابر انگشت كوچك را «كرسُوع» نامند. (شرح آملى، ص 235)
[2] اگر زايده نيزهاى منظور باشد در انتهاى تحتانى زند رويين
قرار دارد و در انتهاى تحتانى زند زيرين زايده مدور «استيلوئيد» مىباشد كه از سطح
داخلى آن به سمت پايين امتداد دارد. (نقل از ضروريات آناتومى اسنل، ص 34)
[4] رديف اول با سه استخوان به هم چسبيده و رديف دوم با چهار
استخوان، تكميل مىشوند و استخوان هشتم (Pisiform - نخودى) بيرون از آنها
براى جنبه حفاظتى در برابر انگشت كوچك قرار داده شده است.
نام کتاب : ترجمه قانون در طب نویسنده : ابن سينا جلد : 1 صفحه : 420