نام کتاب : منطق دانشنامه علائى نویسنده : ابن سينا جلد : 1 صفحه : 49
يكى- آنست- كه: مقدم متّصل نشايد- كه تالى بود، و تالى كه [1] مقدم بود و معنى بجاى بود. چنان كه
گوئى: اگر [2] آفتاب بر آيد روز بود [3]، نشايد- كه حكم هم اين [4] حكم بود، و مقدم تالى شود، و تالى
مقدم. و اما اندر منفصل: هر كدام [5]- كه خواهى مقدم كنى، و معنى بجاى بود چنان كه اگر خواهى [6] گوئى- شمار: يا جفت بود، يا طاق. و
اگر خواهى گوئى شمار: يا طاق بود [7]، يا جفت.
و فرق ديگر آنست- كه تالى متّصل، موافق بود با مقدم و دم دار وى باشد [8]. چنان كه روز بودن با آفتاب برآمدن. و
امّا تالى منفصل، مخالف بود و ناسازگار با مقدم، چنان كه جفت بودن با [9] طاق بودن. و ازين قبل [10] راست كه:
[2] - اگر گوئى هرگاه- كب،- بود جاى بود چنانكه گوئى اگر- آ،- اول
آنكه نشايد كه مقدّم تالى شود و تالى مقدّم گردد و معنى قضيه نگردد مثلا در گفتن
تو اگر- ن.