هستى است، و بتازى برهان انّ خوانند و بجمله [1] همه برهانها [2] برهان چرائى بوند، اگر بچرا چرائى [3] اعتقاد خواهند. و چرائى [4] دعوى كه حدّ اوسط بهر قياسى [5] علّت اعتقاد نتيجه بود و [6] ليكن اينجا نه اين چراى [7] همىخواهيم- كه جراى حال چيز [8] اندر هستيش [9] همىخواهيم،- كه چرا چنين است- بخودى خويش، نه چرا چنين گفتى. كه بسيار بار بود كه درست كرده آيد [10]- كه چرا گفتى تا بدانيم كه آنچه گفتى هست، و ليكن ندانيم [11] كه چه سبب است- كه چنان است.
مثلا اگر كسى گويد- كه: بفلان جايگاه آتش است و ورا [12] گوئى
[1] - و فى الجمله- ن.
[2] - برهان- ه.
[3] - جزائى بوند اگر بجزا جزاى- د،- جزئى باشند اگر بجزئى- ن.
[4] - چراى- ق- چرا- م- ك،- جزاى- د،- جزئى- ن.
[5] - واسطه الخ- ه،- اوسط بهر قياس- د- ط.
[6] - بى: و- ن.
[7] - چرائى- ه- ط،- جزئى- ن،- جزاى- د،- چرا- كب.
[8] - كه جزاى حال جزا- د،- كه چرائى حال چيز- كب،- بجاى «چيز» «چرا»- ط،- جزئى مىخواهيم بلكه جزئى حال چيزى- ن.
[9] - ور هستيش نمىخواهيم كه چرا چيزى هست- ن.
[10] - كرد عايد- آ.
[11] - بندانيم- ط.
[12] - وى ورا- م- ك،- او را- د- ط- كب،- ورا- ه.