كه اندر [1] دود كثيف بياويزد [2]، پس دود روشن شود- نه گوهر آتش؛ و آنجا كه آتش قويتر بود- دود را لطيف‌تر كند، تا اندر وى روشنائى نبود.

و اندر آتش چراغ آنجا كه آتش بنيرو تر بود [3] لون و روشنائى‌ [4] نبود، و راست چنان بود كه‌ [5] سوراخى و پندارى كه آتش خود آنجا نيست، و آتش گسسته است از پليته‌ [6]، و گوئى آنجا خلاست،- يا هواست؛ و بحقيقت آتش قوى آنجاست، و حال آتش بر سو چنين است كه: گوئى وى‌ [7] صرف خالص است، لا جرم ورا هيچ رنگ و شعاع نيست؛ و هم چنان چون هواست و ليكن هوائيست‌ [8] سوزان.

سخن اندر ظاهرترين فعلى كه‌ [9] آسمان راست اندر خشك و تر

روشنائى و قوّتها- كه از آفتاب‌ [10]- و ستارگان‌ [11] ديگر اندرين‌

[1] بى: اندر- د.

[2] كثيف بياميزد- د- ط- ن،- كيفيت بياويزد- آ- ه.

[3] كه آتش بنيرو بود- ك،- كه بنيرو تر بود و- د.

[4] رشنائى- ق.

[5] بود چون- ك- د- ط،- بود و چون- ن،- بود كه چون- م.

[6] پنبه- ن،- بليه- ه.

[7] براه سوم- چنين است گوئى- ق،- بر سو چنين است گوئى- ل،- بر سو چنين است كه وى گوئى- د- ن- ط،- در سوختن است- آ،- در سوخس است- ه.

[8] هوا نيست- ن.

[9] كه اندر- د- ن- ط- آ.

[10] از آفتاب آيد- د- آ- ه،- از آفتابند- ن- ط.

[11] ستارهاء- د- ن- ط.