responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : رساله نفس نویسنده : ابن سينا    جلد : 1  صفحه : 15

و مر نفس حيوانى را بقسمت «اوّل» [1] دو قوتست: «يكى از آن دو قوت» [2] آنست كه از «و» [3] جنبانيدن آيد و آن را محركه «گويند». [4] «و ديگر آنكه» [5] از «و» [6] دريافتن آيد و آن را مدركه «گويند» [7].

امّا محرّكه «بدو قسم شود بيرون‌ [8]»: يكى «بجنبانيدن از آن جهت كه جنبش جسم ازو پديد آيد» [9]. و اين قسم را قوت «شوقى» [10] خوانند. و «او قوتى» [11] است كه «هر آنگه» [12] كه در خيال صورتى آيد كه آن صورت‌


[1] - ل د م: اوّلى.

[2] - ف: يكم- آ س م د ح ل: يكى قوت.

[3] - نسخ ديگر بجز نسخه ف: آن.

[4] - نسخ ديگر: خوانند.

[5] - ف: دوم آنست كه- نسخ ديگر: و ديگر آنست كه.

[6] - م د ل ح س آ: آن.

[7] - نسخ ديگر: خوانند.

[8] - ل د م: بر دو قسم منقسم شود- س ح: اما محركه بدو قسم منقسم شود- ف: و اما محركه بدو قسمت- آ: اما محركه بدو قسم شود.

[9] - د م ح ل: يكى بجنبانيدن از آن جهت كه جسم را متحرك خوانند و يكى بجنبانيدن از آن جنبش جسم ازو پديد آيد- ف آ: يكى بجنباند از آن جهت كه جنبش جسم ازو پديذ آيد، و اين قسم را قوت شوقى- س: يكى كه بجنباند از آن جهت كه جسم را بحركت خواند و يكى كه بجنباند از آن جهت كه جنبش جسم ازو پديد آيد اما قوت اول را قوت شوقى خوانند در كتاب معاد: «و المحركه على قسمين: امّا محرّكه بانها باعثه و امّا محرّكه بانها فاعله» رجوع شود بصفحه 269 كتاب نجاة.

[10] - دل: شهوى- م: باعثه- ظاهرا شوقيه صحيح است چنان كه در كتاب معاد: «و المحركه على انها باعثه، هى القوة التّروعية و الشوقيه و هى القوة التي اذا ارتسم فى التخيل الذي سنذكره بعد صورة مطلوبة او مهروب عنها حملت القوة التي نذكرها على التحريك و لها شعبتان: شعبة تسمى قوة شهوانيه ...» همچنين رجوع شود بصفحه 259 كتاب نجاة.

[11] - آ: و آن صورتيست- ظاهرا متن صحيح است زيرا در كتاب معاد: «و الشوقيه و هى القوة التي ...»، رجوع شود بصفحه 259 كتاب نجاة.

[12] - ل م د ح: هر آنگاه- آ س: هرگاه كه.

نام کتاب : رساله نفس نویسنده : ابن سينا    جلد : 1  صفحه : 15
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست