نام کتاب : اصول حكمت اسلامى و ديدگاه هاى فلسفه بشرى نویسنده : مدرسى، سيد محمد تقى جلد : 1 صفحه : 193
همانا خدا از ازل ناطق بوده است و قدرت بر نطق براى او قدرتى ذاتى
است، ذات او، ازل اندر ازل است و مقصود از نطق، تكلّم نيست بل آفريدن كلام است.
در مناظره ديگرى امام رضا عليه السلام به سليمان مروزى كه از
طرفداران فلاسفه وارداتى بود فرمود:
اى سليمان! آيا درباره اراده به من نمىگويى كه آيا فعل است و يا غير
فعل؟ او گفت: فعل است. امام عليه السلام فرمود: بنابراين مخلوق است، زيرا همه
افعال مخلوق هستند.
سليمان گفت: فعل نيست.
امام عليه السلام فرمود: پس از ازل چيزى جز او با او بوده؟
سليمان گفت: اراده همان انشاء است.
امام عليه السلام فرمود: اى سليمان! اين همان چيزى است كه بر ضرار و
اصحاب او اشكال گرفته بوديد، زيرا آنها مىگفتند: هر چه را خدا آفريده اعم از
آسمان، زمين، دريا، خشكى، سگ، خوك، ميمون، انسان و يا جنبنده، همگى اراده خداوندى
است و اين اراده خداوندى است كه زنده مىشود، مىميرد. مىرود، مىخورد، مىآشامد،
ازدواج مىكند، مىزايد، ستم مىكند، بدكارى، كفر و شرك به جا مىآورَد كه ما از
اين (شيوه تفكر) برائت مىجوييم و دشمنش مىداريم و اين حدّ اراده است.
سليمان از اين مناظره ترسيد و سخن خود را از سر گرفت كه: اراده همچون
شنوايى، بينايى و علم است.
امام رضا عليه السلام فرمود: بارديگر به اين سخن بازگشتى، پس به من
بگو آيا شنوايى، بينايى و علم مخلوق هستند؟
سليمان گفت: نَه.
امام رضا عليه السلام فرمود: پس چگونه آن را نفى مىكنيد؟ يكبار
مىگوييد اراده نكرده
نام کتاب : اصول حكمت اسلامى و ديدگاه هاى فلسفه بشرى نویسنده : مدرسى، سيد محمد تقى جلد : 1 صفحه : 193