مؤذن با اذان خود مردم را به عبادت آفريدگار فرامى‌خواند وآنان را به پرستش خداوند تشويق مى‌كند وبا اقرار به توحيد، ايمان واسلام خود را آشكار واعلان مى‌نمايد وبراى فراموش كاران، فرارسيدن وقت نماز را اعلام مى‌دارد. مؤذن كه به اين نام، ناميده شده است بدين جهت است كه او با اذان خود، نماز را اعلام مى‌كند.

اينكه اذان با تكبير (اللَّهُ أَكْبَر) آغاز وبا تهليل (لَاإِلهَ إِلَّا اللَّهُ) ختم مى‌شود، بدين جهت است كه خداوند عزّ وجلّ خواسته است كه آغاز وانجام، بانام وياد او باشد واسم خدا در تكبير، در اول فصل ودر تهليل، درآخر فصل است.

اينكه هر فصل از اذان، دوبار قرار داده شده بدين جهت است كه در گوش شنوندگان تكرار شود وتأكيد به عمل آيد تا اگر كسى از بار اول غفلت كرد، از بار دوم غفلت نورزد وديگر اينكه نماز، دو ركعت، دو ركعت است ولذا فصول اذان هم دوبار، دوبار قرار داده شده است.

تكبير در اول اذان چهار بار قرار داده شده وعلّتش اين است كه اذان به طور ناگهانى آغاز مى‌شود وقبل از آن، كلامى نيست كه شنونده را آگاه ومتنبه گرداند. پس بار اول تكبير، شنوندگان را براى شنيدن فصلهاى بعدى آماده مى‌سازد.

بعد از تكبير، شهادتين قرار داده شده زيرا اولين مرحله ايمان، توحيد واقرار به وحدانيت خداوند ودومين مرحله آن اقرار به رسالت پيامبر صلى الله عليه و آله است واطاعت از خدا وپيامبر صلى الله عليه و آله وشناخت آن دو، مقرون به همديگر است وچون اصل ايمان، شهادتين است، شهادتين هم هركدام دوبار قرار داده شده، چنانكه در ساير حقوق نيز دوشاهد در نظر گرفته شده است. پس هنگاميكه بنده به وحدانيت خداوند ورسالت پيامبر او اعتراف كرد، به همه ايمان اقرار كرده است چون اصل واساس ايمان، اقرار به خدا وپيامبرش است.

بعد از شهادتين هم فراخوانى به نماز قرار داده شده است، زيرا اصل تشريع اذان‌