يا اينكه به خاطر متغيّر شدن جسد، موجب هتك حرمت او شود، نبش قبر
جايز نخواهد بود، امّا اگر ميّت بدون نماز دفن شده باشدبر روى قبر او بايد
نمازگزارده شود.
5- گفتهاند جايز است كه ميّت در تابوتى گذاشته شود و تابوت دفن گردد
تا اگر بعداً بخواهند جسد را به سرزمين مقدّسى نقلدهند، تابوت را بدون نياز به
نبش قبر انتقال دهند ولى اوْلى بلكه احوط ترك اين عمل است، زيرا مسلتزم يكى از دو
محذور مىباشدچون يا به مسأله دفن اخلال شده است اگر گذاشتن در تابوت دفن محسوب
نگردد و يا اينكه اگر دفن محسوب شود، نبش بعد از دفنصورت گرفته است كه حرام
مىباشد. واللَّه العالم.
6- همچنين گفتهاند: جايز است همه قبر نقل داده شود مانند اينكه
امروزه چند متر مكعّب از اطراف قبر را يكجا انتقال مىدهندتا قبر وآنچه در آن است،
همگى يكجا در محل ديگرى منتقل شود. اين عمل هم در حال ضرورت جايز است مانند خوف از
سيل ياتوسعه يك ساختمان ضرورى يا افتتاح يك راه و خيابان مورد نياز ومانند آن.
7- اگر باقى ماندن قبر موجب هتك ميّت شود مثل اينكه معلوم گردد ميّت
در چاه فاضلاب دفن شده و يا اينكه قبر او در مسير يكراه عمومى قرار گرفته كه
شايسته شخصى مانند او نيست، اقوى اين است كه نبش قبر به منظور انتقال جايز است، و
اوْلى اين است كهدر صورت امكان، انتقال به گونهاى صورت گيرد كه از نبش اجتناب
شود.
8- وصيت كردن خود ميّت به نبش بنابر اقوى نافذ نيست (به آن عمل
نمىشود)، زيرا حرمت نبش گاهى تنها از جهتهتك حرمت ميّت نيست تا با وصيّت خود او
جايز شود.
9- اگر قبر به گونهاى مندرس شود و از بين برود كه ديگر، قبر ناميده
نشود مگر به عنوان مجاز، خراب كردن آثار آن جايز استمگر اينكه به آن آثار، يك
مصلحت شرعى تعلّق گرفته باشد مثل اينكه محل احترام مؤمنين و مركز عبادت و نمازها
ودعاهاى آنانباشد مانند قبور اوليا و بندگان صالح خداكه خراب كردن آنها جايز
نيست.
غسل مسّ ميّت:
1- سنّت شرعى بر اين جارى شده است كه كسى كه جسد ميّت را بعد از سرد
شدن بدن و قبل از اتمام غسلهاى سهگانه مسّ كند، بايد غسل نمايد. امّا اگر ميّت را
بجاى غسل، تيمّم داده باشند احتياط اين است كه در صورت مسّ، غسل ترك نشود، چه
ميّتمسلمان باشد يا كافر، بزرگ باشد يا صغير حتى سقط در صورتى كه عرفاً انسان
گفته شود.
2- اگر موى شخص زنده با مو يا بدن ميّت تماس حاصل كند يا اينكه دست
شخص زنده به موى ميّت برسد، غسل ندارد، مگراينكه مردم آن را مسّ ميّت بشمارند
مانند اينكه دستش را