و مسئوليتى را كه بايد به عهده گيريم به ما نشان مى‌دهد. زيرا اگر حق را بشناسى، در مى‌يابى/ 303 كه بايد در برابر آن مسئول باشى و در زندگى به سوى آن گام بردارى.

قرآن در اين آيات به ما مى‌آموزد كه آغاز و انجام انسان حق است، پس چگونه مى‌تواند از آن بگريزد؟ همانگونه آغاز و انجام به دست انسان نيست استمرار آن نيز به دست او نخواهد بود. پس بايد همواره و در هر حال با حق همراه باشد و همراهى با حق مستلزم تحمل مسئوليت است.

شرح آيات

[30] أَ وَ لَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ كانَتا رَتْقاً فَفَتَقْناهُما آيا كافران نمى‌دانند كه آسمان و زمين بسته بودند و ما آنها را گشوديم.

يعنى به هم پيوسته بودند آنها را از يكديگر جدا كرديم. آسمان و زمين چگونه بسته بودند و چطور باز شدند؟

جواب

اولا: ماده اوليه‌اى كه خداى تعالى آفريد و عرش قدرتش و سلطه‌اش بر آن بود كپّه‌اى بود سخت فشرده. خداى تعالى در آن انفجارى عظيم پديد آورد كه هنوز هم با وجود گذشت پانزده ميليارد سال انعكاسش در اطراف فضا منتشر است علم جديد هم همين نظريه را دارد و مى‌افزايد كه عالم پيوسته در حال اتساع است و دستگاههاى تلسكوپ هر بار كه نگاه را تا اعماق فضا مى‌برد، كهكشانهايى تازه را به ما نشان مى‌دهد.

نگريستن علمى در اين حقايق كافى است كه در نفوس ما فطرت ايمان را تبلور بخشد.

ثانيا: آيه بيانگر تجليات اين حقيقت است. در پديده باران آن را نگاه مى‌كنيم كه چگونه/ 304 آسمان بسته بود و نمى‌باريد و چگونه زمين بسته بود و از آن گياهى نمى‌روييد و خدا هر دو را باز كرد و بگشود.