در قرآن واژه اسراف به صورتهاى مختلف آمده است، باشد كه در معنى آن
تدبر كنيم. اسراف، يكى از عوامل مهم انحراف بشر است. انسانى كه مىخورد و مىآشامد
و مىخوابد و ازدواج مىكند، اگر همه اينها به قدر نيازش باشد منحرف نمىشود، زيرا
خداوند پيوسته او را روزى مىدهد. ولى كسى كه از جاده صواب خارج شود منحرف است.
منحرف كسى است كه به مال خود قانع نيست و چشم به مال مردم دارد و مىخواهد از كيسه
ديگران زندگى خوش براى خود فراهم كند قرآن تأكيد مىكند كه اين گونه زندگى زندگى
اسرافكاران است و موجب هلاكت مىشود.
نقش قرآن
قرآن آمده است كه انسان را از اين خواب غفلت بيدار كند. غفلتى كه
نمىگذارد حساب كار و سود و زيان خود را داشته باشد و نمىگذارد بفهمد كه روز حساب
نزديك است.
بنا بر اين هر گاه در خود احساس غفلت كردى قرآن بخوان، زيرا خواندن
قرآن حقيقت را به ياد تو مىآورد و تو را براى رسيدن به آن يارى مىكند.
[10] لَقَدْ أَنْزَلْنا إِلَيْكُمْ كِتاباً فِيهِ
ذِكْرُكُمْ أَ فَلا تَعْقِلُونَ كتابى بر شما نازل كردهايم كه در آن
آوازه شماست آيا به عقل درنمىيابيد؟»/ 280 قرآن نمىگويد: آيا عقل نداريد؟ زيرا
به هر كس بهرهاى از عقل داده شده ولى همه به يك طريق و به يك اندازه، از اين
موهبت خداوندى استفاده نمىكنند.
قرآن مىگويد: چرا از عقل خود بهره نمىگيريد؟
انسان در جستجوى حقيقت است و براى رسيدن به آن تجسس مىكند خواندن
قرآن حقيقت را به او مىشناساند و او را براى رسيدنش به حقيقت يارى مىرساند.