خداوندى كه در آسمان و زمين است و سخن هر كس را مى‌شنود بر صدق گفتار او شهادت مى‌دهد. ولى آنان سخن او را خواب پريشان مى‌خوانند و گاه به دروغ نسبتش مى‌كنند و گاه مى‌گويند خيالهاى شاعرانه است و گاه از او معجزات و آيات تازه مى‌طلبند.

/ 274

شرح آيات

شناخت سرنوشت‌

[1] اقْتَرَبَ لِلنَّاسِ حِسابُهُمْ‌ روز حساب مردم نزديك شد.» شناختن انسان سرنوشتش را و حسابش را بهترين وسيله هدايت اوست. و در حديث آمده است «مرگ بهترين واعظ است» زيرا مرگ مهمانى است بدون دعوت. در هر لحظه‌اى كه بخواهد به ديدار ما مى‌آيد، بدون قرار قبلى. پس انسان بايد همواره چشم به راه مرگ باشد و «چون پسر آدم بميرد قيامتش برپا مى‌شود».

پس آن كسان كه مى‌پندارند كه روز قيامت دور است در اشتباه هستند. پس اين غفلت را چه معنى است و چرا بايد از رسالت حق و رسولان او اعراض كرد.

مردم بر سه گونه‌اند: گروهى قبرشان به باغى از باغهاى بهشت بدل خواهد شد. اينان صالحان‌اند و برخى قبرشان حفره‌اى از حفره‌هاى آتش خواهد گرديد اينان مجرمان‌اند.

واضح است كه حساب اينان به اينان خيلى نزديك است زيرا ميان آنها فاصله‌اى جز مرگ نيست؛ مرگى كه در هر لحظه تواند آمد./ 275 گروه سوم كسانى هستند كه تا روز قيامت واگذاشته شوند بر حسب بعضى از روايات. با آن كه ميان حساب آنها و آنها فاصله بسيارى است ولى مرگ احساس و شعورشان را معدوم مى‌كند چنان كه گويى مرگ آنها و روز حساب به هم پيوسته است.

وَ هُمْ فِي غَفْلَةٍ مُعْرِضُونَ‌ و آنان هم چنان به غفلت رويگردانند.» غفلت چنان بر آنها احاطه كرده است كه خود از رويارويى با حقيقت گريزانند.