كفران نعمت مىكرد.» شياطين از ميان مردم طاغيان و آن كسانند كه در
مال خود به اسراف و تبذير مىپردازند و به همين سبب ناگزير از جستجوى مال از
راههاى غير مشروع برمىخيزند، و آن را جز از طريق همكارى با طاغيان به دست
نمىآورند.
[28] وَ إِمَّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ ابْتِغاءَ
رَحْمَةٍ مِنْ رَبِّكَ تَرْجُوها فَقُلْ لَهُمْ قَوْلًا مَيْسُوراً-
و اگر خواستار آنى كه براى رحمتى از پروردگارت كه اميد دارى به آن برسى، پس اين
انديشه دورى جستن را با زبانى نرم و ملايم با آن در ميان گذار.» اگر از ايشان
اعراض مىكنى، پس با خندهرويى و پاسخ دادن لطيف با ايشان رو به رو شو، و اين
كمترين حقى است كه بر تو در برابر پيوستگان رحمى و خويشاوندان مراعات آن واجب است.
چگونه انفاق كنيم
؟ [29] وَ لا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلى
عُنُقِكَ- و دستت را بسته قرار مده.»/ 223 در اين جا قرآن بخيلان را به كسانى
تشبيه كرده است كه دستهاى خود را بر گرد گردن بستهاند و چنان مىپندارند كه اگر
دست به انفاق دراز كنى بر اثر آن خفه خواهى شد و به همين سبب از انفاق خوددارى
مىورزند. و آدمى مال را براى آن گرد مىكند كه در تصرف در آن آزاد باشد، و
دشواريها بر او آسان شود، پس چون در بخشش آن بخل ورزد، هدف از مالدار شدن آلودگى
پيدا مىكند و به عكس آن درمىآيد، چه در اين صورت به صورت خدمتگزارى براى گرد
كردن مال درمىآيد، و بخل صورت فقر موجود پيدا مىكند.
وَ لا تَبْسُطْها كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُوماً مَحْسُوراً-
و نه آن را در هنگام بخشندگى باز و گشاده نگاهدار تا مبادا گرفتار ملامت يا
پشيمانى و حسرت شوى.»