بدان سر بر گرداند آب را مستقيما خواهد ديد.

ثانيا: يكى از مشكلات مهمى كه مانع راه مردم در رسيدن به ايمان مى‌شود وحشت مردم است از ايمان و اعتقاد به اين كه مؤمنان در واقع و صادقانه مؤمن نيستند. بنا بر اين زمانى كه صدق ايمان به رسالت را بشناسند اين مانع از سر راه برداشته خواهد شد و به ايمان دلير مى‌شوند. پس تأكيد زبانى و عملى مؤمنان ايمان خود را، سبب فداكارى ديگران در راه دين مى‌شود و در روحيه آنان كه در ترديداند مؤثر خواهد افتاد.

/ 404 ثالثا: پيامبر (ص) به گونه‌اى مؤكّد پاسخشان مى‌دهد و به پروردگارش سوگند مى‌خورد آن سان كه در گوش شنوندگان مؤثر مى‌افتد. زيرا او به كسى كه او را پرورده و نعمت داده متصل است.

بعد از اين گفتگو پيامبر تأكيد مى‌كند كه مانع غرور همان است كه آنان را از ايمان جدا مى‌كند. پس آنان مى‌پندارند كه مى‌توانند در برابر نفوذ رسالت مقاومت ورزند يا چيزى برتر از آن بياورند تا بر آن پيشى گيرند. هرگز، اين كار از آنان ساخته نخواهد بود.

وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِينَ‌ و شما را ياراى فرار از آن نيست.»

ياد كردن آخرت آغاز حركت‌

[54] انسان، فطرة مؤمن است ولى عواملى چون شهوت و غرور و جهل او را از فرا رفتن به سطح ايمان باز مى‌دارد. قرآن، ديوار غرور را خراب مى‌كند و بشر را از روز بينوايى‌اش خبر مى‌دهد. آن گاه كه در برابر ترازوى عدل الهى ايستاده است و آرزو مى‌كند كه كاش همه زمين از آن او بود تا آن را فديه دهد و خويشتن را بخرد و از عذاب برهاند. ولى اين آرزويى محال است.

در اينجا بايد انسان متذكر شود كه مهم اموال و دارايى او نيست كه اموال و دارايى زوال مى‌يابد ولى نفسش و عملش هر دو باقى هستند.

وَ لَوْ أَنَّ لِكُلِّ نَفْسٍ ظَلَمَتْ ما فِي الْأَرْضِ لَافْتَدَتْ بِهِ وَ أَسَرُّوا