آرى، توانگران منافق مى‌خواهند به جهاد نروند و تن به مرگ ندهند ولى در عين حال عمل خود را به گونه‌اى توجيه كنند، پس عذرها مى‌تراشند تا مگر رسول اللَّه (ص) آنان را رخصت دهد تا با كسانى كه جهاد بر آنها واجب نيست در خانه بمانند، و اين يكى از امتيازاتى بود كه توانگران مى‌خواستند حاصل كنند ولى آيا اسلام به چنين كسان چنين امتيازهايى مى‌دهد، هرگز.

[87] اسلام ارزش جهاد را از هر ارزش ديگر چون ثروت و قوت برتر مى‌داند و تذكر مى‌دهد كه كسانى كه از جهاد سر بر مى‌تابند نمى‌دانند كه با خود چه معامله‌اى مى‌كنند./ 245 اينان خود را در زمره مشتى زنان و ناتوانان كه به سبب ناتوانى و عجزشان از حساب جامعه بيرون رفته‌اند، در مى‌آورند. به راستى چگونه راضى مى‌شوند به جماعت عاجزان و از پاى افتادگان پيوندند؟

رَضُوا بِأَنْ يَكُونُوا مَعَ الْخَوالِفِ‌ و بدان راضى شده‌اند كه قرين خانه‌نشينان باشند.» زجّاج مى‌گويد: خوالف (در متن آيه) زنان باشند زيرا مى‌توانند از جهاد بازمانند. و ممكن است جمع خالفه باشد در مردان. و خالفه و خوالف مردم دور از نجابت‌اند.

وَ طُبِعَ عَلى‌ قُلُوبِهِمْ فَهُمْ لا يَفْقَهُونَ‌ بر دلهايشان مهر نهاده شده و نمى‌فهمند.» يعنى قدر حقيقى خود را نمى‌شناسند كه با جهاد و تحمل مسئوليت است كه فرد ارتقاء مى‌يابد و به درون جامعه اسلامى راه مى‌يابد.

2- مؤمنان‌

[88] در سمت ديگر در برابر منافقان مؤمنان را مى‌يابيم كه با هر چه در تملك دارند، در راه خدا جهاد مى‌كنند. اينان را در نزد خدا و پيامبرش مقامى ارجمند است و مردم به ديده احترام در آنها مى‌نگرند و در دنيا و آخرت رستگارند و كامياب.