هر در گذشته‌اى به عمل مى‌آيد، نهى مى‌فرمايد.

وَ لا تُصَلِّ عَلى‌ أَحَدٍ مِنْهُمْ ماتَ أَبَداً وَ لا تَقُمْ عَلى‌ قَبْرِهِ‌ چون بميرند بر هيچ يك از آنان نماز مكن و بر قبرشان مأيست.» يعنى آن مراسمى كه رسول خدا (ص) براى مؤمنان به هنگام مردنشان اجرا مى‌فرمود و بر سر قبر آنان درنگ مى‌كرد و برايشان آمرزش مى‌خواست از منافقان سلب شده است و چون اين فرمان قطعى از جانب خداوند به پيامبر رسيد تا زنده بود بر قبر هيچ منافقى توقف نكرد و بر جنازه هيچ منافقى نماز نخواند.

إِنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ رَسُولِهِ وَ ماتُوا وَ هُمْ فاسِقُونَ‌ اينان به خدا و رسولش كافر شده‌اند و نافرمان مرده‌اند.» يعنى از نظر فكرى و عملى از راه خدا و رسولش منحرف شده‌اند و از اجراى احكام الهى سرباز مى‌زنند.

/ 243 نماز و دعا در حق اين گونه مردم گاه سبب مى‌شود كه آنان در داخل جامعه اسلامى مشروعيتى احساس كنند و همين امر جامعه اسلامى را در معرض خطرى بزرگ قرار خواهد داد.

شمار و تجهيزات، ملاك نيست‌

[85] گاهى ممكن است رهبرى اسلامى كه هدفش گردآورى و تشكل همه نيروهاى درون جامعه اسلامى است، به بعضى از منافقان گرايشى حاصل كند تا مگر از ثروت و قدرت او به سود اسلام استفاده كند. ولى قرآن حكيم در اين مورد اعلام خطر مى‌كند و مى‌گويد كه هر چه در اين جهان هست مى‌تواند براى انسان ابزار و وسيله باشد تا او را به هدفش برساند ولى از آنجا كه هدف مسلمانان هدفى صالح و ارجمند است بايد كه وسيله هم از چنين صفاتى برخوردار باشد و گرنه آن ابزار و وسيله بار دوش او خواهد بود.

وَ لا تُعْجِبْكَ أَمْوالُهُمْ وَ أَوْلادُهُمْ إِنَّما يُرِيدُ اللَّهُ أَنْ يُعَذِّبَهُمْ بِها فِي الدُّنْيا اموال و اولادشان به اعجابت نيفكنند. خدا مى‌خواهد به سبب آنها در دنيا