ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَيْءٍ و ما در اين
كتاب هيچ چيز را فروگذار نكردهايم.» كتاب، كتاب خداست. خداوند در سخن خود مبالغه
نمىكند، كلام او تعبير دقيقى است از حق بدون زيادت. زيرا خداوند خود حق را آفريده
و حدود آن را بسى بيشتر از هر بشرى مىداند، هر چند درجت فهم بشرى عظيم و پهنهاش
گسترده باشد. اين امتها بر پايه نظام قدرت خداوندى در اين دنيا در عمل و حركتاند،
اما در آخرت
ثُمَّ إِلى رَبِّهِمْ يُحْشَرُونَ سپس همه در
نزد پروردگارشان گرد مىآيند.»
تكذيب كنندگان در تاريكيها هستند
[39] اين آيات و نشانهها در سراسر عالم پراكندهاند، پس چه كسى
آنها را تكذيب مىكند؟
آنها تكذيب مىكنند كه در زندگى قدرت ادراك خويش از دست دادهاند،
كرانند و لالها هستند و در ظلمتى كه هيچ چيز در آن ديده نمىشود، زندگى مىكنند.
/ 59 وَ الَّذِينَ كَذَّبُوا بِآياتِنا صُمٌّ وَ
بُكْمٌ فِي الظُّلُماتِ آنان كه آيات ما را تكذيب كردهاند،
كرانند و لالانند و در تاريكيهايند.» تاريكيها در اين آيه نادانى است و بىپروايى
و شهوات است. هر يك از اينها حجابى است ميان انسان و حقيقت. خداى سبحان آدمى را به
نور هدايت بهرهمند ساخته و محال است كه انسان بدون آن نور به هدايت رسد.
مَنْ يَشَأِ اللَّهُ يُضْلِلْهُ وَ مَنْ يَشَأْ يَجْعَلْهُ عَلى
صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ خدا هر كه را خواهد گمراه كند و هر كه را خواهد
به راه راست اندازد.»