و بتوانند آن آينده را همواره در خاطر زنده داشته باشند، بهتر و بهتر كار خواهند كرد.

قرآن كريم، آينده را براى ما در گفتگوى ميان مؤمنان و كافران مجسم مى‌كند و اين گفتگو به صورت ندا دادن آن دو گروه است يكديگر را، ندايى كه دل را مى‌لرزاند.

وَ نادى‌ أَصْحابُ الْجَنَّةِ أَصْحابَ النَّارِ أَنْ قَدْ وَجَدْنا ما وَعَدَنا رَبُّنا حَقًّا فَهَلْ وَجَدْتُمْ ما وَعَدَ رَبُّكُمْ حَقًّا قالُوا نَعَمْ فَأَذَّنَ مُؤَذِّنٌ بَيْنَهُمْ أَنْ لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمِينَ‌- و بهشتيان دوزخيان را آواز دهند كه ما به حقيقت يافتيم آنچه را كه پروردگارمان وعده داده بود، آيا شما نيز به حقيقت يافته‌ايد آنچه را كه پروردگارتان وعده داده بود؟ گويند: آرى، آن گاه آواز دهنده‌اى در آن ميان آواز دهد كه لعنت خدا بر كافران باد.» وقتى كه كلام خدا حق است و وعده‌هاى او راست پس تكذيب را چه معنى است؟ چرا بايد/ 324 با همه منافعى كه در اجابت كردن كلام خداست، بدان گوش فرا نداد؟ اين خود ستمى بزرگ است. رحمت خداوندى در بهشت او شكل مى‌گيرد و بنا بر اين از دسترس ستمكاران بسى دور است.

و ما به زودى از اين آواز دهنده كه همانا صاحب اعراف است سخن خواهيم گفت.

ستم به خود و به اجتماع‌

[45] ستمكار، ستم كردنش به خودش محدود نمى‌شود، بلكه ستم او به مردم هم سرايت مى‌كند. ستمكار، به زودى مردم را به راه و روش باطل خويش فرا مى‌خواند و در برابر توجه مردم به خدا چه سدى مى‌ايستد، حتى اجازه نمى‌دهد كه مردم اعمال خير خود را انجام دهند.

الَّذِينَ يَصُدُّونَ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَ يَبْغُونَها عِوَجاً وَ هُمْ بِالْآخِرَةِ كافِرُونَ‌- آنان كه از راه خدا روى برمى‌گردانند و آن را كجروى مى‌پندارند و به قيامت ايمان ندارند.»