از لحاظ معنوى با سلب عنوان پيامبرى از او، و از لحاظ مادّى با اجرا
كردن شديدترين مجازات در حق او، بدان سبب كه هر چه مقام شخص برتر باشد، اين مجازات
شديدتر و قاطعتر خواهد شد، و همين امر است كه ثواب و عقاب همسران پيامبر را در نزد
خدا مضاعف مىكند. و اين بيم دادن و وعيدى است براى هر كس كه به امانت خدا خيانت
كند، و مخصوصا كسانى كه حامل مسئوليت رسالت شدهاند ...
يعنى علما، پس واى بر كسانى كه دروغ مىسازند و آن را به خدا
مىبندند، و كلمات را از موضعهاى خود منحرف مىسازند.
در معنى گرفتن به دست راست (الاخذ باليمين) اختلاف است، و گروهى
گفتهاند كه: آن كنايه از اخذ و مؤاخذه شديد است، بدان سبب كه دست راست رمز قدرت
است، و ديگران گفتهاند: عبارت از گرفتن و سلب قدرت از او است،
[101] بدان جهت كه قوت در دست راست است، و چون گرفته شود از ميان مىرود.
و در مجمع البيان آمده است كه: او را به دست راستش مىگيريم كه نشانه خوارى بوده
باشد، چنان كه سلطان مىگويد: اى غلام دستش را بگير، و او آن را با اهانت مىگيرد،
و به قولى: معناى آن اين است كه دست راست او را قطع مىكنيم،
[102] و به نظر من مقصود گرفتن شديد است، و اخذ و گرفتن و مؤاخذه خدا
هميشه سخت است، اما اين كه چگونه مىگيرد، از شأن خود او است.
/ 324 «ثُمَّ لَقَطَعْنا مِنْهُ الْوَتِينَ-
سپس رگ قلب او را مىبريم.» در الدّر المنثور آمده است كه: وتين رگ قلب است (از
ابن عباس)، و از عكرمه روايت است كه گفت نياط (آورتا) قلب است
[103] كه از آن خون به همه سرخرگهاى ديگر مىرود، [104]
و مهم اين است كه آن رگى است كه چون قطع شود ديگر انسان زنده نمىماند ... و اگر
خدا دست راست كسى را بگيرد و سرخرگ