(آل عمران/ 64).

و گفت اتَّخَذُوا أَحْبارَهُمْ وَ رُهْبانَهُمْ أَرْباباً مِنْ دُونِ اللَّهِ‌- خاخامان و راهبان خود را به جاى خدا ارباب و پروردگاران خويش گرفتند»، و گفت أَ أَرْبابٌ مُتَفَرِّقُونَ خَيْرٌ أَمِ اللَّهُ الْواحِدُ الْقَهَّارُ- آيا ربهاى پراكنده بهترند يا خداى يگانه قهار؟» (39/ يوسف)، و گفت وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ يَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللَّهِ أَنْداداً يُحِبُّونَهُمْ كَحُبِّ اللَّهِ‌- و بعضى از مردم آن كسانند كه به جاى خدا كسانى را همانند او و به اندازه خدا دوست مى‌دارند» (165/ البقرة)، و گفت الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ عِبادٌ أَمْثالُكُمْ‌- كسانى كه جز خدا مى‌خوانيد، بندگانى همچون خودتانند» (194/ الأعراف).

بدين گونه از اين آيات چنان الهام مى‌گيريم كه ارباب (جمع رب) و انداد (جمع ندّ همانند) و شركاء (جمع شريك) بندگانى از بشرند.

وَ يَرْجُونَ رَحْمَتَهُ وَ يَخافُونَ عَذابَهُ إِنَّ عَذابَ رَبِّكَ كانَ مَحْذُوراً- و اميدوار به رحمت اويند و از عذاب او مى‌هراسند، چه عذاب پروردگارت پرهيز كردنى و ترسناك است.» و رجا و اميدوارى به درجه ترس نيست، بدان سبب كه ترس از عذاب آدمى را بيش از اميدوارى اصلاح مى‌كند؛ و در حديثى از امير مؤمنان (ع) آمده است كه

«پس هر كس كه مشتاق وارد شدن به بهشت باشد، شهوات را از ياد مى‌برد، و آن كه از آتش بترسد از محرمات دورى مى‌جويد».

ترس از آتش آدمى را از چيزهاى حرام دور نگاه مى‌دارد، در صورتى كه اميد راه يافتن به بهشت سبب دورى او از شهوات مى‌شود.

سنّت عذاب‌

[58] وَ إِنْ مِنْ قَرْيَةٍ إِلَّا نَحْنُ مُهْلِكُوها قَبْلَ يَوْمِ الْقِيامَةِ أَوْ مُعَذِّبُوها/ 253 عَذاباً شَدِيداً كانَ ذلِكَ فِي الْكِتابِ مَسْطُوراً- و روستا و شهرى نيست كه ما (مردم آن) را قبل از روز قيامت هلاك نكنيم يا به عذابى سخت آن را معذّب‌