نمى‌شود. و از دست شريكان پندارى كه براى خداى خود ساخته بودند كارى براى ايشان برنمى‌آيد و همه ناگزير به خدا تسليم مى‌شوند، و هر چه در دنيا مقام بزرگترين داشته باشند عذابشان در آخرت سخت‌تر خواهد بود. و سياق قرآن در اين باره تأكيد مى‌كند كه شهادت و گواهى رسول خدا نيز در كار خواهد بود، و اين كه كتاب بايد قرين با گواهى بر مردم باشد و چنين است و آن دو هرگز از يكديگر جدا نخواهند شد.

قرآن در آيات (90- 97) به آشكار كردن نعمتى از نعمتهاى خدا مى‌پردازد. و آن كتابى است كه پروردگار از طريق وحى به بنده خويش فروفرستاده تا از اين راه نعمت را بر بندگان خويش تمام و كامل كرده باشد، و راههاى بهره‌بردارى سالم از نعمتها را به آنان بنماياند. و خلاصه گفتار در تنظيم زندگى به صورتى پاكيزه آن است كه اين زندگى با عدل و نيكوكارى و پرداختن حقوق صاحبان حق و خويشاوندان و دورى گزيدن از كارهاى زشت و ناپسند و ستمگرى، و همچنين وفادار ماندن به پيمان بسته شده ميان بنده و پروردگارش و ملتزم بودن به ايمان همراه بوده باشد كه قرآن درباره آن تأكيد مى‌كند و شايد اين تأكيد از آن جهت بوده باشد كه ايمان مهمترين تنظيم كننده علاقه‌ها و پيوستگيهاى اجتماعى است.

همچنين رعايت كردن برابرى در مقابل قانون، تا چنان نباشد كه گروهى گروه ديگر را ضعيف و ناتوان سازد، حتى چنان نپندارد كه اميد رستگارى بيش از آنان دارد، و از بهره‌بردارى بد و ناپسنديده از سوگند دورى جستن نيز چنين است.

سپس شكيبايى و صبر است، كه شايد در برابر فريبندگيها و گمراهسازيهاى شهوات صورت‌پذير مى‌شود.

سياق مؤمنان را به پرداختن به كارهاى نيك و شايسته از آن روى تشجيع مى‌كند كه كليد دست يافتن به يك زندگى پاكيزه است. و كتاب بدين گونه برنامه‌اى براى يك زندگى پاك و شايسته در اختيار ما قرار مى‌دهد.

ولى آيا چگونه مى‌توانيم از قرآن بهره‌مند شويم، در صورتى كه شيطان‌