از همين روى شبهه‌هايى خطرناك پديد مى‌آيد، و نيز به همين سبب حتى مؤمنان از وسوسه‌هاى شيطان خلاص نمى‌شوند، پس خدا به اين امت در معرض رحمت قرار گرفته آنچه را كه از وسوسه‌هاى شيطان پديد مى‌آيد، اگر مؤمن به آنها معتقد نباشد، مى‌بخشد و مى‌آمرزد.

از جمله شبهه‌ها است آنچه شياطين در پيرامون تغيير پيدا كردن احكام شرعى بر وفق متغيرهاى اوضاع و احوال برانگيختن و گفتند: اگر رسول صادق و راستگو بود، هر روز قانون تازه‌اى مخالف با قانون سابق نمى‌آورد! بلكه گفتند

اگر رسالتهاى آسمانى راست بود، در آن صورت شرايع آن تغيير نمى‌كرد.

ولى خدا نيك مى‌داند كه چه چيز نازل كند، و آنان جاهلند و نمى‌دانند كه زندگى در حال تغيير است، و هر قانون و شريعت با وضعى معين تناسب دارد، پس اگر درباره آن نازل شود حكيمانه است، و اگر از آن تجاوز كند سفيهانه.

وَ إِذا بَدَّلْنا آيَةً مَكانَ آيَةٍ وَ اللَّهُ أَعْلَمُ بِما يُنَزِّلُ‌- و چون آيه‌اى به جاى آيه ديگر قرار داديم، با آن كه خدا نيك مى‌داند كه چه نازل كرده است.» از حكم نسخ و تغيير آگاه است.

/ 129 قالُوا إِنَّما أَنْتَ مُفْتَرٍ بَلْ أَكْثَرُهُمْ لا يَعْلَمُونَ‌- گفتند (به پيغمبر) كه تو به دروغ آن را به خدا نسبت مى‌دهى، و اكثر آنان جاهلند و چيزى نمى‌دانند.» چون اين شبهه در قلب رسوخ پيدا كند، از بين بردن آن آسان نيست، و به همين سبب بر ما لازم است كه هميشه در هنگام خواندن قرآن، و حتى در تدريس هر قضيه علمى به خدا پناه بريم تا حق و باطل در ذهن ما با يكديگر آميخته و اشتباه نشود.

[102] كسانى كه دروغ مى‌گويند و رأى خود را هر روز تغيير مى‌دهند، و حتى در فاصله يك ساعت چنين مى‌كنند، در واقع از هواى نفس خويش فرمان مى‌برند، در صورتى كه قرآن را خدا به وسيله روح القدس كه از لغزش به دور و از پيروى از هواى نفس منزه است فروفرستاده، و حكمت اين روح كه با رسول همراه است براى آن است كه مؤمنان ثبات و استوارى پيدا كنند، و از گمراهى شيطان و