با علم
به اصل وجود حكم بين دو فرد يا بيشتر، پس لازم است اتيان در صورت اول
(مشكوك در وجوب آن) و اجتناب نمودن در صورت دوم (مشكوك در حرمت آن يا
احتمال حرمت آن) و اين را شبهه محصوره بين وجوب و حرمت گويند. و اگر امر،
مشتبه در غير محصور باشد مانند متاع دزديده شده، در يكى از مغازههاى شهر
فروخته شود، پس در اين صورت اجتناب لازم نيست و اين نوع شبهه را، غير
محصوره گويند. س 1293- لطفاً توضيح دهيد براى ما - جزاى خير دهد
خدا شما را - مصاديق شبهه محصوره و غير محصوره را تا آنكه بوده باشد براى
ما مانند قاعدهاى تطبيق دهيم موارد را بر آن؟ ج - محصوره آن است كه جميع اطراف آن مورد ابتلا
است و ممكن است مرتكب شدن هر يك از آن، و غير محصوره آن است كه جميع اطراف
آن مورد ابتلا نيست به طورى كه ممكن باشد مرتكب شدن هر يك از آن. واللََّه
العالم. س 1294- در رسالهء شريفه منهاج جلد 1 صفحه 17 و 18 الفصل الرابع شبهه محصوره و غير محصوره كاملاً واضح نيست. ج - ميزان همان است كه نوشتهايم و آن اينكه بعض محتملات آن به واسطه كثرت از مورد ابتلا خارج باشد. س 1295- آيا حكم حاكم شرعى نافذ است و اگر نافذ
نباشد چگونه جمع مىگردد بين عدم نفوذ، و بين گفتار شما، كه حكم حاكم شرع
جايز نيست نقض آن، حتى براى مجتهد آخر؟ ج - اين در مورد ترافع دو متخاصمين است و رجوع
نمودن آنها در فيصله دادن به خصومتشان، پس حكم نموده حاكم براى صاحب حق از
آن دو، پس جايز نيست