تنقیح مبانی‌الاحکام- قصاص شرایع الاسلام - التبريزي، الميرزا جواد

نام کتاب : تنقیح مبانی‌الاحکام- قصاص شرایع الاسلام نویسنده : التبريزي، الميرزا جواد جلد : 1 صفحه : 331

الجانی، و أمّا لو قطع یده فمات و ادّعی الجانی الاندمال و ادّعی الولی السرایة فالقول قول الجانی إن مضت مدة یمکن الاندمال (1) و لو اختلفا فالقول قول الولی، و فیه تردّد.

الدیتین فلا تصل النوبة إلی عدم ثبوت الدیتین علی عهدة الجانی.
و ممّا ذکر یظهر الحال فیما إذا کان الفصل بین الجنایة و موته طویلا بحیث یحتمل الاندمال، و أنّه یقدّم قول الولی و لا یجری فیه أنّ قول الجانی موافق لظاهر الحال کما فی الفرض السابق، فیحلف علی عدم السرایة فیأخذ الدیتین کما تقدّم.
و ممّا ذکر یظهر أنّ ما ذکر الماتن (قدس سره) من أنّه لو اختلف الجانی و الولی بأن قال الجانی: المدّة بین الجنایة و الموت کانت قلیلة لا یندمل الجرح فیها، و قال الولی: کانت کثیرة بحیث یندمل فیها، فإنّه یقدّم قول الجانی، و کأنّه لأصالة بقاء الجرح إلی زمان موته.
و لکن فیه ما ذکرنا، فإنّ الاستصحاب فی بقاء الجرح لا یثبت سرایته إلی النفس الموجبة لتعیّن دیة النفس بل مقتضی الاستصحاب فی عدم السرایة تقدیم قول الولی فیحلف علی عدم السرایة فیثبت علی الجانی الدیتان.
[1] مراده (قدس سره) أنّه إذا کانت الجنایة موجبة لنصف الدیة کقطع إحدی یدیه ثمّ مات و قال الولی: مات بالسرایة، فعلی الجانی دیة النفس، و قال الجانی: مات بعد الاندمال، فلیس علیه إلّا دیة الید، فالقول قول الجانی لما تقدّم من أنّ الأصل عدم السرایة.
و لکن قیّد الماتن تقدیم قول الجانی بما إذا کان الفصل بین الجنایة و الموت بحیث یمکن اندماله فیه، و مقتضی التقیید أنّه فی فرض خلاف ذلک یقدّم قول الولی و لکن قد تقدّم عدم اعتبار الظهور حیث یحتمل استناد موته

نام کتاب : تنقیح مبانی‌الاحکام- قصاص شرایع الاسلام نویسنده : التبريزي، الميرزا جواد جلد : 1 صفحه : 331

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست