صدقات‌

امام زین‌العابدین علیه‌السلام صدقات بسیاری داشت که در تاریکی شب مانند جدش امیرالمؤمنین علیه‌السلام به در خانه‌ی ایتام و مساکین می‌برد. صدقات سری او مشهور بود ولی کسی نمی‌دانست این کار حضرت علی بن الحسین علیهماالسلام است.
ابن‌عایشه گفت: شنیدم مردم مدینه می‌گفتند: صدقات سری در مدینه ادامه داشت تا روزی که حضرت علی بن الحسین علیهماالسلام به شهادت رسید و اهل مدینه فهمیدند او بود که سرا به مردم ایتام و بی‌نوا کمک می‌کرده چون او رحلت کرد دیگر شبانه کسی در خانه ایتام و فقرا را نزد و آب و نانی به خانه‌ی آنها نبرد. اهل مدینه می‌گفتند: بعدها فهمیدیم که حضرت سجاد علیه‌السلام به ما رسیدگی می‌کرده است.
هارون بن موسی می‌گوید: عبدالملک بن عبدالعزیز گفت: وقتی عبدالملک مروان به خلافت رسید و جریان زندگی علی بن الحسین علیهماالسلام را مطالعه کرد تمام صدقات رسول الله صلی الله علیه و اله وسلم و علی بن ابی‌طالب علیه‌السلام را به او رد کرد و امام سجاد علیه‌السلام با این صدقات جاریه مردم فقیر و بینوای مدینه و کلیه واردین و سائلین و محتاجین را پنهانی و علنی انعام و اکرام می‌کرد. حضرت علی بن الحسین علیهماالسلام در زندگی خود هزار کنیز خرید و در راه خدا آزاد کرد. سعد بن مرجانه گفت: به آقا امام سجاد علیه‌السلام گفتم: از اباهریره شنیدم که می‌گفت: پیغمبر صلی الله علیه و اله و سلم فرمود: «من اعتق رقبة مومنة اعتق الله بکل ارب منها اربا منه من النار حتی انه یعتق بالید الید و بالرجل الرجل و بالفرج الفرج». [1] .حضرت علی بن الحسین علیهماالسلام فرمود: تو خودت شنیدی که ابوهریره چنین گفت:
سعد عرض کرد: بله آقا خودم شنیدم. آنگاه حضرت، غلام خود را احضار کرد و فرمود: «انت حر لوجه الله عزوجل». در حالی که این غلام را عبدالله ابن‌جعفر حاضر بود از خدمت حضرت به هزار دینار بخرد ولی حضرت نفروخت و او را آزاد کرد. [2] .
یافتم در خویشتن از وصل او شور شباب
پای تا سر بوسه‌ها کردم نثارش بی‌حساب
زینت زهاد زین‌العابدین آن کو بود
حب او معنای ایمان بغض او عین عذاب
سرور پرهیزگاران پایمرد راه حق
در دریای عبادت گوهر بحر ثواب
صاحب علم لدنی واقف اسرار حق
کز صحیفه گنج عرفان را از او شد فتح باب
قلزم بذل و سخا و جود و بخشش آنکه هست
گنبد گردون بر بحر عطایش چون حباب
ذره‌ای از مهر او بر هر دلی شد جایگیر
جای دارد کسب نور از او نماید آفتاب [3] .