نام کتاب : دانشنامه امام سجاد علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 214
تنها توجه به خدا
امام علیهالسلام از غیر خدا گسسته و فقط به خدا توجه و ایمانی راسخ و
بدون شائبه داشت و معتقد بود که تمام سرچشمههای سود و توانایی به دست
خداست و بس و پناهندگی به ما سوای او، در حقیقت پناه بردن به چیزی بیسود و
زیان است. اینک به دعای آن حضرت گوش فرامیدهیم: «اللهم انی اخلصت
بانقطاعی الیک، و اقبلت بکلی علیک، و صرفت وجهی عمن یحتاج، الی رفدک، و
قلبت مسالتی عمن لم یستغن عن فضلک، و رأیت ان طلب المحتاج الی المحتاج سفه
من رایه، و ضلة من عقله، فکم قد رایت یا الهی من اناس طلبوا العز بغیرک
فذلوا، و راموا الثروة من سواک فافتقروا، و حاولوا الارتفاع فاتضعوا، فصح
بمعاینة امثالهم حازم، و فقه اعتباره، و ارشده الی طریق صوابه اختیاره،
فانت یا مولای دون کل مسؤل موضع مسالتی، و دون کل مطلوب الیه ولی حاجتی،
انت المخصوص قبل کل مدعو بدعوتی، لا یشرکک احد فی رجآئی، و لا یتفق احد معک
فی دعآئی، و لا ینظمه و ایاک ندائی، لک یا الهی وحدانیة العدد، و ملکة
القدرة الصمد، و فضیلة الحول و القوة، و درجة العلو و الرفعة، و من سواک
مرحوم فی عمره، مغلوب علی امره، مقهور علی شانه، مختلف الحالات، متنقل فی
الصفات، فتعالیت عن الأشباه و الأضداد، و تکبرت عن الأمثال و الأنداد،
فسبحانک لا اله الا انت.» [1] . «خداوندا! من به خاطر اخلاصی که به تو
دارم از همه کس بریده و رو به تو آوردهام و تمام وجودم متوجه به سوی لطف و
کرم توست و از کسانی که خود به فضل تو نیازمندند رو گردانیده و به سوی تو
آمدهام، و دریافتم که اظهار نیاز به کسی که خود نیارمند است دلیل بیخردی و
کجاندیشی است. پس چه بسیار مردمی را دیدم که از غیر تو عزت خواستند و
ذلیل و خوار شدند و از دیگران ثروت خواستند، فقیر شدند و خواستند تا به
وسیله دیگران به مقامات والا برسند، پست و زبون شدند. خداوندا با وجود دیدن
چنین مردمانی سزاوار است که عاقل راه دوراندیشی و پند آموزی را در پیش
گیرد و راه صحیح را برای رسیدن به هدف انتخاب کند، پس ای مولای من از همه
عالم تنها از تو مسألت مینمایم و حاجت میطلبم که نسبت به هر مطلوبی تو
برآورنده حاجت من هستی و تو پیش از همه مخصوص به دعای منی، و در امیدواریم
به درگاهت کسی را شریک تو نمیدانم و هیچ کس را در دعایم به همراه تو
نمیخوانم، پس ندای من تنها به جانب توست ای خداوندی که در خدایی یگانهای و
ملک و قدرت و بینیازی در هر کار مخصوص تو و فضیلت و برتری نیرو و توان و
مقام بلند و عظمت از آن توست. و جز تو تمام موجودات در هستی خود نیازمند
رحمت تو و مقهور آفرینش تو هستند و تمام موجودات متغیرند و صفات گوناگون
دارند، تنها تویی که از مثل و مانند مبرا و منزهی پس تو شایسته تسبیح و
تقدیسی زیرا که غیر از تو خدایی نیست.» در این صفحه زرین به خوبی میزان
توجه امام علیهالسلام به خدای تعالی احساس میشود که چگونه آن حضرت با
تمام وجود و همه عواطفش متوجه خدا بوده و روی دلش را از غیر خدا و همه
مخلوقات که خود محتاج به بخشش و عطای او هستند برتافته است، زیرا که
امیدوار بودن و آرزو داشتن به غیر خدا از نادانی و کجاندیشی است. امام
علیهالسلام تمام امور سودبخش و همه نیرو را منحصر به خدای تعالی دانسته و
کسانی که عزت و ثروت و مقام را از راه غیر خدا میطلبند، سرزنش کرده است
زیرا همه آنان سرانجام ناامید گشته و زیان میبرند، همگی خوار، محتاج و
درمانده میشوند، بنابراین هر که طالب خیر، عزت و کرامت است باید به خدا
چنگ بزند و از غیر خدا بگسلد که حقیقت همه چیز در دست اوست و اما غیر او در
تمام دوران زندگیش قابل ترحم است و در تمام امور و افعالش مقهور است...
این دعای شریف بیانگر ایمان راستین و حقیقت توحید و یکتاپرستی است.
[~hr~]پی نوشت ها: (1) صحیفه سجادیه: دعای بیست و هشتم. منبع: تحلیلی از زندگانی امام سجاد (جلد 1)؛ باقر شریف قرشی؛ ترجمه محمد رضا عطائی؛ کنگره جهانی حضرت رضا علیه السلام 1372.
نام کتاب : دانشنامه امام سجاد علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 214