جاریه فرزند «قدامة بن مالک بن زهیر تمیمی سعدی» و کنیه‌اش «ابو ایوب» و به قولی «ابو قدامه» یا «ابو یزید بصری» بود. [1] وی از یاران پاک طینت و شجاع پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و یاران وفادار امیر مؤمنان علی علیه‌السلام بود که در راه دین اسلام همواره ثابت قدم ماند.
شیخ طوسی و دیگران، وی را از اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله و نیز از اصحاب امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام، و عموی «احنف بن قیس» و به قولی پسر عمویش می‌دانند که در شهر بصره ساکن بود. [2] و حدیث معروفی نیز از او نقل شده است. [3] .