در جنگ جمل، وقتی مردم بصره، شکست خوردند و پا به فرار گذاشتند، سربازان اسلام آنها را تعقیب می‌کردند،
در این جنگ وگریز، زنی حامله از اهالی بصره، وحشت زده می‌دوید، که به سختی بر زمین خورد واو وبچه سقط شده‌اش مردند.
این منظره رقّت بار را وقتی به امام علی‌علیه السلام اطّلاع دادند، بسیار ناراحت شد، دستور داد که شوهر آن خانم را بیاورند.
وقتی مرد حاضر شد، امام‌علیه السلام از شاهدان واقعه پرسید:
کدامیک زودتر جان سپردند، مادر یا فرزند؟
جواب دادند: فرزند زودتر مرد.
امام این دستور را صادر فرمود:
دو ثلث دیه فرزند، ونصف دیه زن را به شوهر بدهند ویک ثلث دیه فرزند و نصف دیه زن را به خویشاوندان او بپردازند. [1] .
با اینکه مردم بصره شورش کردند،
و 500 تن از یاران امام را قبل از آغاز جنگ کشتند،
و با امام علی‌علیه السلام جنگیدند،
و هم اکنون شکست خوردند،
در صورتی که برای ملّت شکست خورده در تمام جنگها حق وحقوق و اختیاری قائل نیستند
امّا حضرت امیرالمؤمنین‌علیه السلام که الگوی کامل بشریت است، حقوق دشمن خود را نیز می‌پردازد، واز حادثه یاد شده، اندوهناک می‌شود.