نام کتاب : دانشنامه امام علی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 177
اخلاق رهبری (روش برخورد با مردم)
وَأَشْعِرْ قَلْبَکَ الرَّحْمَةَ لِلرَّعِیةِ، وَالَْمحَبَّةَ لَهُمْ،
وَاللُّطْفَ بِهِمْ، وَلَا تَکُونَنَّ عَلَیهِمْ سَبُعاً ضَارِیاً
تَغْتَنِمُ أَکْلَهُمْ، فَإِنَّهُمْ صِنْفَانِ: إِمَّا أَخٌ لَکَ فِی
الدِّینِ، أَوْ نَظِیرٌ لَکَ فِی الْخَلْقِ، یفْرُطُ مِنْهُمُ الزَّلَلُ،
وَتَعْرِضُ لَهُمُ الْعِلَلُ، وَیؤْتَی عَلَی أَیدِیهِمْ فِی الْعَمْدِ
وَالْخَطَأِ، فَأَعْطِهِمْ مِنْ عَفْوِکَ وَصَفْحِکَ مِثْلَ الَّذِی
تُحِبُّ وَتَرْضَی أَنْ یعْطِیکَ اللَّهُ مِنْ عَفْوِهِ وَصَفْحِهِ. فَإِنَّکَ
فَوْقَهُمْ، وَوَآلِی الْأَمْرِ عَلَیکَ فَوْقَکَ، وَاللَّهُ فَوْقَ مَنْ
وَلَّاکَ! وَقَدِ اسْتَکْفَاکَ أَمْرَهُمْ، وَابْتَلَاکَ بِهِمْ. «مهربانی با مردم را پوشش دل خویش قرارده، و با همه دوست و مهربان باش. مبادا
هرگز، چونان حیوان شکاری باشی که خوردن آنان را غنیمت دانی، زیرا مردم دو
دستهاند، دستهای برادر دینی تو، و دسته دیگر همانند تو در آفرینش
میباشند، اگر گناهی از آنان سر میزند، یا علّتهایی بر آنان عارض میشود،
یا خواسته و ناخواسته، اشتباهی مرتکب میگردند، آنان را ببخشای و بر آنان
آسان گیر، آنگونه که دوست داری خدا تو را ببخشاید و بر تو آسان گیرد. همانا
تو از آنان برتر، و امام تو از تو برتر، و خدا بر آن کس که تو را
فرمانداری مصر داد والاتر است، که انجام امور مردم مصر را به تو واگذارده، و
آنان را وسیله آزمودن تو قرار داده است.» [1] . حضرت امیرالمؤمنینعلیه
السلام در نامه 27 به محمّد بن ابی بکر، شیوه های مردم داری و رعایت حقوق
اجتماعی انسانها را اینگونه تذکّر میدهد؛
پی نوشت ها: (1) نامه 8: 53 نهجالبلاغه معجم المفهرس محمد دشتیکه برخی از اسناد آن به این شرح است: 1- تحف العقول ص 126: ابن شعبه حرانی (متوفای 380 ه) 2- دعائم الاسلام ج 1 ص 350: قاضی نعمان (متوفای 363 ه) 3- نهایة الارب ج 6 ص 19: نویری شافعی (متوفای 732 ه) 4- فهرست نجاشی ص 7: نجاشی (متوفای 450 ه) 5- فهرست ص37: شیخ طوسی (متوفای 460 ه) 6- تاریخدمشق ج3 ص289 ح1311و1314: ابن عساکر شافعی (متوفای 573 ه) 7- بحارالانوار ج17 ص68 و ج72 ص96: مجلسی (متوفای 1110 ه).
نام کتاب : دانشنامه امام علی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 177