نام کتاب : دانشنامه امام علی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 1639
نهی از شنیدن غیبت
شخصی وارد منزل حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام شد و در کنار امام مجتبی
علیه السلام نشست و درد دل میکرد، تا اینکه در لابلای کلماتش از کسی سخن
گفت. امیرالمؤمنین علیه السلام خطاب به فرزندش فرمود: «فرزندم گوش خود را از اینگونه عیب جوئیها پاک نگهدار، زیرا غیبت کننده پلیدترین چیزهائی که دارد در ظرف گوش تو میریزد.» یعنی
همچنان که باید مواظب بود تا بدن و لباس انسان آلوده نشود، باید مراقبت
کرد تا ظرف گوش و دل انسان نیز پاک بماند، و به هر سخنی نباید گوش فرا داد.
[1] . عمل به سخن وحیگونه امام علی علیه السلام نظارت دقیق بر امور
اجتماعی و خانواده را میطلبد که نگذاریم در مجلس ما، در منزل ما از کسی
عیب جوئی کنند، باید عنان سخن را به دست گیریم و محور گفتگوهای دوستانه را به سَمت و سوئی ببریم که آلوده به غیبت نگردیم. [2] . که حضرت در خطبه 141 نهجالبلاغه اینگونه رهنمود داد که: أَیهَا النَّاسُ، مَنْ عَرَفَ مِنْ أَخِیهِ وَثِیقَةَ دِینٍ وَسَدَادَ طَرِیقٍ، فَلَا یسْمَعَنَّ فِیهِ أَقَاوِیلَ الرِّجَالِ. أَمَا
إِنَّهُ قَدْ یرْمِی الرَّامِی، وَتُخْطِئُ السِّهَامُ، وَیحِیلُ
الْکَلَامُ، وَبَاطِلُ ذلِکَ یبُورُ، وَاللَّهُ سَمِیعٌ وَشَهِیدٌ. أَمَا
إِنَّهُ لَیسَ بَینَ الْحَقِّ وَالْبَاطِلِ إِلَّا أَرْبَعُ أَصَابِعَ. فسئل علیه السلام، عن معنی قوله هذا، فجمع أصابعه و وضعها بین أذنه و عینه ثم قال: الْبَاطِلُ أَنْ تَقُولَ سَمِعْتُ، وَالْحَقُّ أَنْ تَقُولَ رَأَیتُ! «ای مردم! آن کس که از برادرش اطمینان و استقامت در دین، و درستی راه و رسم را سراغ دارد، باید به گفته مردم درباره او گوش ندهد. آگاه
باشید! گاهی تیرانداز، تیر افکند و تیرها به خطا میرود، سخن نیز چنین
است، درباره کسی چیزی میگویند که واقعیت ندارد و گفتار باطل تباه شدنی
است، و خدا شنوا و گواه است. بدانید که میان حق و باطل جز چهار انگشت فاصله نیست. (پرسیدند: معنای آن چیست؟ امام علی علیه السلام انگشتان خود را میان چشم و گوش گذاشت و فرمود:) باطل آن است که بگویی شنیدم، و حق آن است که بگویی دیدم.» [3] .
پی نوشت ها: (1) اختصاص شیخ مفید ص 225، و بحارالانوار ج 75 ص 259. (2) یاران و شاگردان حضرت امام خمینیقدس سره نقل میکنند: وقتی
در اطاق پذیرائی امام خمینیقدس سره، شاگردان او جمع میشدند و صحبت
میکردند. امامقدس سره از اطاق شخصی خود بیروت آمده با صراحت تذکّر دادند
که: من راضی نیستم در منزل من از کسی غیبت کنید. [3] خطبه 141 نهجالبلاغه معجم المفهرس محمد دشتی، که برخی از اسناد آن به این شرح است: 1- دستور معالم الحکم ص 139: قاضی قضاعی (متوفای 454 ه) 2- عین الادب والسیاسة ص 215: ابن هذیل (متوفای 389 ه) 3- کتاب خصال ج1 ص236 ح78 باب الاربعة: شیخ صدوق (متوفای 381 ه) 4- عقدالفرید ج 6 ص 268: ابن عبد ربه مالکی (متوفای 328 ه) 5- کتاب النهایة (در ماده صبع): این أثیر شافعی (متوفای 606 ه) 6- بحارالانوار ج72 ص196 و197: مجلسی (متوفای 1110 ه) 7- شرح نهجالبلاغه ج9 ص72: ابن ابی الحدید معتزلی (متوفای 655ه) 8- غررالحکم ج 4 ص 475 و 486: آمدی (متوفای 588 ه).
نام کتاب : دانشنامه امام علی علیه السلام نویسنده : جمعی از نویسندگان جلد : 1 صفحه : 1639