علی یعسُوبُ الدّین: لفظ «یعسوب» به معنی رئیس بزرگ و سرپرست بزرگ اسلام است [1] .
رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم درباره امیر المؤمنین علیه السلام فرمود:
یا عَلِی اِنِّکَ سَیدُ المُسْلِمین وَ یعْسُوبُ الْمُؤمَنینَ وَ اِمامُ المُتَّقینَ وَقائِدُ الْغُرِّ الُْمحَجَّلینَ [2] .
«ای علی؛ تو بزرگ و رهبر مؤمنان و امام پرهیزگاران، و رهبر زنان با ایمانی».
ابن ابی الحدید در شرح کلام امیرالمؤمنین که فرمود:
اَنَا یعْسُوبُ الْمُؤمنینَ وَ المالُ یعْسُوبُ الفُجّارِ
می‌نویسد:
این کلمه را رسول خدا صلی الله علیه وآله وسلم درباره حضرت امیرالمؤمنین علی علیه السلام فرمود:
یک بار به لفظ:
اَنْتَ یعْسُوبُ الدّین
و بار دیگر به لفظ:
اَنْتَ یعْسُوبُ الْمُؤمِنینَ
که هر دو به یک معنی برمی‌گردد، یعنی او را رئیس مؤمنین و سید آنها قرار داده است. [3] .
و در مقدّمه شرح خویش گفته است:
در اخبار اهل حدیث، کلامی درباره علی علیه السلام از رسول اللَّه صلی الله علیه وآله وسلم نقل شده که معنای آن «امیرالمؤمنین» است، زیرا فرمود:
اَنْتَ یعْسُوبُ الدّینِ وَ الْمالُ یعْسُوبُ الظَّلَمَةِ
«ای علی تو رهبر دین، و مال، رهبر گمراهان است»
و در روایت دیگری آمده است:
هذا یعْسُوبُ الدّینِ
«این علی رهبر دین است»
این دو روایت را احمد بن حنبل در مسند خود و ابونعیم در حلیة الاولیاء نقل کرده است، [4] ناگفته نماند؛ این منقبت از مناقب منحصر به فرد امام علی علیه السلام و از دلائل خلافت اوست.