الف: ذكر وصف براى مبتداء نكره اعم از آنكه وصف مذكور بوده همچون: و لعبد مومن خير من مشرك (شاهد در « مؤمن » است كه صفت براى مبتداء نكره يعنى « مؤمن » مى‌باشد و در لفظ مذكور است يا وصف مقدّر باشد مانند: شر اهرّ ذاناب كه در تقدير شر عظيم اهرّ ذاناب مى‌باشد

ب: مبتداء بعد از استفهام ذكر شود مانند: أرجل فى الدّار ام امرئة شاهد در « رجل » است كه مبتداء نكره بوده و چون بعد از استفهام آمده نكره بودنش جائز مى‌باشد

ج: مبتداء بعد از نفى ذكر شود مانند: ما احد خيرا منك شاهد در « احد » است كه مبتداء نكره بوده و چون بعد از نفى آمده نكره بودنش جايز مى‌باشد.

د: خبر ظرف يا جار و مجرور بوده و بر مبتداء مقدّم شده باشد مانند: فى الدّار رجل شاهد در « رجل » است كه نكره بوده و چون خبرش ظرف است و بر آن مقدّم شده نكره آمدنش جايز است.

ه: آنكه مبتداء دعاء بوده مانند: سلام عليك يا نفرين باشد نظير: ويل للمشركين‌

4- زمانى كه خبر ظرف باشد تقديمش بر مبتداء جايز است.

5- امّا تعيين مبتداء و خبر در جملات آتيه:

الف: كلمه « هو » مبتداء بوده و « الغفور » و « الودود » و « ذو العرش» و « فعّال » خبر آن مى‌باشند

ب: « ابوا » خبر مقدّم و محمّد و على مبتداء مؤخر مى‌باشند

حل المسائل الهداية في النحو ؛ ص32

« مثل الامام» مبتداء و « مثل الكعبه» خبر مى‌باشد.

د: « الدنيا » مبتدائو « متجر » خبر مى‌باشد.

6- و امّا سبب جواز ابتداء به نكره در جملات زير:

الف: سبب جوازدر « لدينا مزيد» آن است كه خبر يعنى « لدينا » ظرف است و مقدّم شده.