ط: «ياأيّها الّذين آمنوا إن جائكم فاسق بنباء فتبيّنوا أن تصيبوا قوما بجهالة فتصبحوا على فعلتم نادمين» ( ألحجرات: 49- 6)

ى: «قلكونوا حجارة أو حديدا» ( ألاسراء: 17- 50)

5- از كلمات زير جمله‌هاى مفيد و با معنا بسازيد:

1- ألمصيبة- صارت- جزعت- الواحدة- و ان- إثنتين.

2- ممّآ- على- علم- عمل- يصلحه- ما يفسده- كان- اكثر- من- غير.

3- غيرك- لا- حرّا- عبد- تكن- قد- اللّه جعلك- و.

6- دو جمله زير را تركيب كرده و اعراب كلماتشان را بيان كنيد:

الف: «وكذلك جعلناكم أمّة وسطا لتكونوا شهداء على النّاس و يكون الرّسول عليكم شهيدا ...» ( ألبقرة: 2- 143)

ب: و اذا بشّر احدهم بالانثى ظلّ وجهه مسودّا و هو كظيم‌ ( سوره نمل آيه 58)

جواب‌

1- افعال ناقصه افعالى هستند كه وضع شده‌اند تا فاعل را بر صفتى غير صفت مصدرشان تقرير و تثبيت كنند، اين افعال بر جمله اسميه داخل شده تا حكم معناى خود را به نسبت واقع در جمله اعطاء كند در نتيجه جزء اوّل جمله (مبتداء) را رفع داده و جزء ثانى (خبر) را نصب مى‌دهد چنانچه گوئى: كان زيد قائما.

2- « كان » بر سه قسم است: ناقصه، تامّه، زائده‌

« كان » ناقصه دلالت مى‌كند بر ثبوت خبرش براى فاعلش در زمان گذشته اعم از آنكه بطور دائم بوده مانند: كان الله عليما حكيما يا به نحو انقطاع باشد مثل: كان زيد شابّا.

« كان » تامّه آن است كه به معناى « ثبت » و « حصل » باشد مانند: كان القتال (جنگ واقع شد) (كان» زائده آن است كه بواسطه‌اش معنا تغيير نكند همچون « كان » در قول شاعر: