responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : بیان المراد؛ شرح فارسی بر اصول الفقه نویسنده : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد    جلد : 1  صفحه : 80

ترجمه:

مبحث هفتم: استعمال حقيقى و مجازى‌

استعمال لفظ در معناى موضوع‌له حقيقت و در غير آن‌كه با موضوع‌له مناسب است مجاز و در غير مناسب با آن اصطلاحا غلط ناميده مى‌شود و اين امر محلّ اتّفاق و اجماع است.

محل اختلاف‌

آنچه مورد اختلاف و نزاع است اينكه در صحّت استعمال مجازى آيا ترخيص واضع و ملاحظه علاقه‌هائى كه در علم بيان مذكور است شرط بوده يا آنكه صحّتش بحسب طبع و تابع استحسان ذوق سليم مى‌باشد، بنابراين هرمعناى غير موضوع‌لهى كه با موضوع‌له مناسب بوده و طبع و ذوق سليم آنرا مستحسن بداند استعمال لفظ موضوع‌له در غير آن صحيح مى‌باشد و در غير اينصورت صحيح نيست.

مختار مصنّف (ره)

مصنّف مى‌فرمايند:

از نظر ما ارجح قول دوّم است زيرا وجدانا مى‌بينيم كه استعمال لفظ « اسد » در « رجل شجاع» بطور مجاز صحيح است و لو آنكه واضع از آن منع كرده باشد و بر عكس ملاحظه مى‌كنيم كه استعمالش بنحو مجاز در كسيكه دهانش متعفّن است صحيح نيست اگرچه واضع آنرا ترخيص نموده باشد.

و مؤيّد اين ادّعاء اتّفاق غالب لغات در معانى مجازيّه مى‌باشد چه آنكه مى‌بينيم در هرلغتى از رجل شجاع به لفظى كه براى شير وضع شده تعبير مى‌نمايند و همچنين است حال بسيارى از مجازات شايعه ديگر.

نام کتاب : بیان المراد؛ شرح فارسی بر اصول الفقه نویسنده : ذهنی تهرانی، سید محمد جواد    جلد : 1  صفحه : 80
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست