معا: ظرف و متعلّق است به استقرّ، حال است از « الجرّ و النّصب».

ترجمه:

و كلمه‌اى كه با تاء و الف جمع بسته شده در حالت جرّ و نصب مكسور است.

شرح عربى:

و ما بتاء و الف، مزيدتين، قد جمعا، مؤنّثا كان مفرده ام مذكّرا معرب خلافا للاخفش يكسر فى الجرّ و فى النّصب معا، نحو:

خلق اللّه السّموات، و رأيت سرادقات، و اصطبلات.

كما تقول: نظرت الى السّموات و الى سرادقات و الى اصطبلات.

خلافا للكوفيّين فى تجويزهم نصبه بالفتحة و لهشام فى تجويزه ذلك فى المعتلّ مستدلا بنحو « سمعت لغاتهم».

امّا رفعه، فعلى الاصل بالضّمّ.

ترجمه و شرح:

اعراب در جمع با الف و تاء

مصنّف گويد:

آنچه با تاء و الف جمع بسته مى‌شود نصب و جرّش به كسره است.

شارح گويد:

مقصود از « الف و تاء» الف و تاء زائده است كه در خصوص جمع آورده مى‌شود اعمّ از آنكه مفردش مؤنّث بوده يا مذكّر باشد.

قابل توجّه و التفات است چنين كلمه‌اى كه با الف و تاء جمع بسته شده از نظر ادباء مورد اختلاف است:

مشهور بين ايشان آنستكه معرب بوده ولى برخى از ايشان همچون اخفش آنرا مبنى مى‌داند ولى همانطوريكه اشاره شد اين رأى مورد اعراض مشهور بوده و چندان توجّهى بآن نشده است.

و بهرتقدير از نظر مشهور كلمه مزبور در حالت نصب و جرّ با كسره قرائت مى‌گردد مانند: