متن: فاذا أزيلت كسرة ما بعدها أعيدت الواو المحذوفة نحو: لم يوعد.
و تثبت في يفعل بالفتح كوجل، يوجل، ايجل، قلبت الواو ياء، لسكونها و
انكسار ما قبلها.
فان انضمّ ما قبلها اعيدت الواو، فتقول: يا زيد ايجل تلفّظ بالواو و
تكتب بالياء و تثبت في يفعل بضمّ العين كوجه، يوجه، اوجه، لا توجه.
و حذفت الواو من يطاء و يضع و يسع و يقع و يدع، لانّها فى الاصل يفعل
بالكسر، ففتح العين، لحروف الحلق و من يذر لكونه بمعنى يدع.
ترجمه:
پس زمانيكه كسره ما بعد واو زائل شد واو حذف شده دوباره برمىگردد
مانند: لم يوعد چه آنكه اينكلمه در اصل « يوعد » بود واو بخاطر وقوعش بين فتحه و كسره حذف گرديد « يعد » شد و پس از آنكه « يعد » مجهول گشت كسره عين به فتحه مبدّل شده در
نتيجه واوى كه بخاطر وقوعش بين فتحه و كسره افتاده بود بجاى خودش عود كرده و كلمه
مزبور « يوعد » شد.
سپس مىگويد:
« واو »
در وزن « يفعل » كه عين آن فتحه دارد محفوظ و ثابت مانده و حذف
نمىشود مانند:
وجل (ترسيد) يوجل (مىترسد) ايجل (بترس).
شاهد در كلمه « يوجل » است كه بر وزن « يفعل » بوده لذا « واو » آن ثابت مانده.
و در كلمه « ايجل » اصل « اوجل » بود، واو به ياء قلب شد زيرا واو ساكن بوده و ماقبلش مكسور
مىباشد در چنين جائى بايد « واو » به ياء قلب