و امّا اوزان غير قياسى از ثلاثى عبارتند از مصادريكه براى ضبط آنها قاعده‌اى در دست نيست بلكه هرطوريكه از اهل لسان رسيده باشد ما بايد تابع باشيم.

اوزان مصادر غير ثلاثى‌

1- افعال مصدر است براى هرفعل ثلاثى لازميكه بخواهيم آنرا متعدّى كنيم مانند: كرم زيد كه اكرام ميشود « احسان كردن».

2- تفعيل: مصدر است براى هرفعل ثلاثى لازميكه بخواهيم آنرا متعدّى كنيم مانند: خرج زيد كه تخريج « خارج كردن» ميشود.

3- مفاعله: مصدر است براى هرفعل ثلاثى چه لازم و چه غير لازم كه بخواهيم از آن معناى طرفينى استفاده كنيم مانند: ضرب زيد كه مضاربه « زد و خورد كردن» مى‌شود.

4- انفعال: مصدر است براى هرفعل ثلاثى چه لازم و چه غير لازم كه بخواهيم از آن معناى مطاوعه « قبول كردن فعل» را استفاده كنيم مانند: كسر زيد الكأس « زيد كاسه را شكست» كه انكسار « قبول شكستن» مى‌شود.

5- افتعال: مصدر است براى هرفعل ثلاثى چه لازم و چه غير لازم كه بخواهيم از آن مطاوعه را استفاده كنيم مانند: جمع زيد مالا « اندوخت زيد مال را» كه اجتماع « جمع شدن» مى‌شود.

6- تفاعل: مصدر است براى هرفعل ثلاثى چه لازم و چه غير لازم كه بخواهيم از آن معناى اشتراك در كارى را استفاده كنيم مانند قتل زيد عمرا « كشت زيد عمرو را» كه تقاتل « شركت دو نفر در قتل يكديگر» مى‌شود.