«او را شنوا و بينا قرار داديم».

(الّذينَ اسْتَجابُوا ِللّهِ وَ الرَّسُول مِنْ بَعْدِ ما أَصابَهُمُ القرح).(آل عمران/172)

«گروهى كه به نداى خدا و پيامبر پس از زخمى شدن پاسخ گفتند».

(وَ يَسْتَجيبُ الّذين آمَنُوا وَعَمِلُوا الصّالِحات وَ يَزيدُهُمْ مِنْ فَضْلِهِ...).(شورى/26)

«گروهى كه ايمان دارند و عمل صالح انجام مى دهند، به نداى الهى پاسخ مى گويند و خداوند از كرم خود بر آنها مى افزايد».

اين پاسخ بر اين اساس است كه مقصود از (إِنْ تَدْعُوهُمْ لا يَسْمَعُوا دُعائَكُم...)قديسانى مانند فرشتگان و پيامبران باشد، در اين صورت است كه بايد گفت: مقصود از نشنيدن خصوص مناسب مقام ربوبى است. و اگر مقصود از آن جمله، بت هاى تراشيده باشد، پاسخ ديگر مى طلبد كه هم اكنون به توضيح آن مى پردازيم. در اين جواب نفى متوجه مطلق شنيدن است چه استقلالى و چه تبعى.

تفسير آيه به نحو ديگر

تا اين جا مفاد آيه روشن گرديد و اگر اين آيه مربوط به معبودها وقديسهايى مانند فرشته و مسيح باشد. مقصود نفى صفات مناسب مقام الوهيت است نه هر صفت كمالى كه از جانب خداوند به طور اكتسابى واعطايى باشد ولى با توجه به اين كه آيين حاكم بر منطقه عربى همان بت پرستى بود و غالب آنها، بتهاى چوبى و فلزى و سنگى را مى پرستيدند و اگر گروهى ستاره پرست بودند، براى پرستش آنها، به پرستش بتهاى به شكل آنها متوسل مى شدند. مى گفتند: بتها بر شكل ستارگان و بر وضع مطالع آنها است.

روى اين اساس مفسران اسلامى اين آيات را مربوط به معبودهاى پندارى