ضارب» يا «زيد عادل» به لحاظ اين است كه زيدى وجود دارد كه متلبّس به ضرب يا عدالت هست.

سؤال: بين مبدأ- ضرب و عدالت- و ذات‌ چه ارتباطى و به تعبير ديگر چه مغايرتى بايد باشد آيا لازم است بين آن دو مغايرت واقعى و حقيقى باشد كما اينكه در مثال «زيد ضارب» و «زيد عادل» بين زيد و ضرب، تغاير حقيقى هست يعنى زيد يك موجود انسانى است و ضرب و عدالت هركدام حقيقت جداگانه‌اى دارند- يكى از مقوله فعل و ديگرى يك صفت اخلاقى و نفسانى است- البتّه واضح است كه از نفس تلبّس ذات به مبدأ استفاده مى‌كنيم كه بين آن دو تغايرى هست و اگر تغايرى نباشد، تلبّس و اتّصاف مفهوم ندارد و شما كه مى‌خواهيد از تلبّس زيد به عدالت، عنوان «عادل» را انتزاع كنيد قاعدتا بايد بين زيد و عدالت، مغايرتى باشد، بحث فعلى ما اين است كه:

آيا بين مبدأ و ذات، مغايرت خارجى، عينى و حقيقى لازم است يا اينكه مغايرت مفهومى هم كفايت مى‌كند- گرچه خارجا هيچ‌گونه تغايرى بين آن دو نباشد-

قبل از پاسخ به سؤال مذكور ببينيم علّت پيدايش آن بحث و نزاع چه بوده.

صفات كماليّه‌اى مانند علم، قدرت و امثال آن بر ذات بارى تعالى حمل شده، و